حمیده وطنی
سلیس: تازه‌ترین فیلم جیمز باند، «زمانی برای مردن نیست» ساخته «کری جوجی فوکوناگا» با تفاوت‌های آشکاری با سایر فیلم‌های کلاسیک جیمز باند بر پرده رفته است. «دنیل کریگ» برای آخرین بار در نقش جیمز باند ظاهر میشود تا با «رامی مالک» در نقش شخصیت شرور فیلم، لوسیفر سافین، مبارزه کند.
فیلمی برای نجات سینما در دوران پسا‌کرونا
«زمانی برای مردن نیست» یکی از فیلم‌هایی است که صنعت فیلم‌سازی و بزرگ‌ترین کمپانی‌های فیلم‌سازی مدت‌ها در انتظار اکران آن بودند تا شاید این فیلم بتواند با جذب تماشاگران به سالن‌های سینما، خون تازه‌ای در رگ‌های کالبد نیمه‌جان صنعت رو به احتضار سینما در دوران پسا‌کرونا تزریق کند. تا اینجای کار نمایش اول زمانی برای مردن نیست، در رویال آلبرت هال لندن باعث انتشار موج زیادی از نقدهای مثبت و منفی در فضای رسانه‌ای درباره این فیلم شده است.
محبوبیت فیلم‌های باند که در آن یک جاسوس انگلیسی در حد یک قهرمان شکست‌ناپذیر به تصویر کشیده شده، در بریتانیا تا حدی بالاست که یک روز پس از نمایش این فیلم در لندن، بازیگران و عوامل اصلی، با استقبال اعضای بلندپایه خاندان سلطنتی بریتانیا روبه‌رو شدند.
پایانی برای جیمز باند
مدت‌هاست همه می‌دانند این آخرین فیلم کریگ در نقش جیمز باند است. باوجوداین، ممکن است مردم آماده آنچه در واقعیت در جریان است، نباشند.
احضار جیمز باند
داستان زمانی برای مردن پنج سال پس از اتفاقات «اسپکتر» رقم می‌خورد و حالا جیمز باند خود را بازنشسته کرده و در جزایر جامائیکا مشغول استراحت است. درست هنگامی‌که باند قصد دارد مدت طولانی از درگیری و کشمش دور باشد، دوست قدیمی وی و یکی از جاسوسان CIA به سراغش می‌آیند تا از او در حل یک پرونده‌ی مهم درخواست کمک کنند. به دنبال این درخواست پای باند به پرونده‌ی ربوده شدن یک دانشمند باز میشود. در ادامه‌ی داستان متوجه می‌شویم که تروریستی مرموز مسئول این کار است و دنیا در آستانه مواجه با خطری جدی است که پیش‌ازاین، مشابه آن را تجربه نکرده است.
آیا با مرگ باند پرونده مجموعه فیلم‌های جیمز باند بسته میشود؟
در لحظات پایانی فیلم، جیمز باندی که کریگ در نقش آن ظاهر میشود پس از یک مکالمه تلفنی اشک‌آلود با عشق واقعی‌اش، دکتر مدلین سوان (لئا سیدو) در یک انفجار در جزیره سافین تکه‌تکه میشود. این لحظه، در میان طرفداران باند شکاف انداخته که چگونه امکان دارد باند کشته شود؟
هر بازیگری که نقش دو صفر هفت را بازی کرده، تعبیر خود را از شخصیت او ارائه کرده است. هر که جایگزین کریگ شود باید شخصیت جیمز باندی را بازی کند که نامش را از «اِم» (رالف فاینس) می‌گیرد.
قوانین فیلم‌های جیمز باند
قوانین فیلم‌های جیمز باند که از رمان‌های ایان فلمینگ اقتباس‌شده به‌طور رسمی در فیلم «در خدمت سرویس مخفی ملکه» و هنگامی تثبیت شد که شخصیت باند لازنبی (در اشاره به باند شون کانری) در توصیف تغییر ظاهرش گفت: «این هرگز برای آن فرد دیگر اتفاق نیفتاد.»
ادای دین به «جان بری»
آهنگساز فیلم «وقت مردن نیست»، هانس زیمر، هم چند نغمه از ترانه‌های «جان بری» را که در فیلم «در خدمت سرویس مخفی ملکه» نواخته شده بود، در فیلم جدید باند استفاده کرده است؛ اما مشهورترین اشاره فیلم (به باند لازنبی) اجرای ترانه «همه‌وقت دنیا را داریم» از لویی آرمسترانگ است که در پایان فیلم و با نشان دادن اسامی هنرپیشگان و کادر فیلم‌برداری نواخته میشود. عنوان این ترانه در آخرین کلمات باند به سوان نیز تکرار میشود.
تقابل با فیلم‌های قبلی جیمز باند
آسان می‌توان دید چرا کری جوجی فوکوناگا (کارگردان باند جدید) فیلم «در خدمت سرویس مخفی ملکه» را در مقابل فیلم «وقت مردن نیست» تداعی کرده است. در فیلم لازنبی که پیتر آر هانت کارگردانی کرده بود، باند در پایان فیلم در سوگ همسرش تریسی (دایانا ریگ) می‌نشیند که به شکلی غم‌انگیز کشته میشود. در آخرین فیلم باند این سوان است که در پایان سوگوار مرگ باند است.
خداحافظی دنیل کریگ با نقش جیمز باند
این فیلم که پنجمین و آخرین فیلم جیمز باند با بازی دنیل کریگ محسوب میشود مورد تحسین و تمجید اغلب منتقدان و تماشاگران سینما قرارگرفته است. دنیل کریگ اخیراً در مصاحبه‌ای با «رادیو تایمز» مخالفت خود را با ایفای نقش باند توسط زنان اعلام کرده بود. او می‌گوید: «نقش جیمز باند را نباید یک زن ایفا کند. جایی که باید نقش‌هایی به‌خوبی باند برای زنان وجود داشته باشد، چرا باید یک زن نقش جیمز باند را بازی کند؟»
با این فیلم اشک خواهید ریخت!
«لیا سیدو»، بازیگر فیلم «زمانی برای مردن نیست» پس از بازی در فیلم «اسپکتر»، یک بار دیگر در نقش مادلین سوئن در این مجموعه سینمایی بازی می‌کند. او در گفت‌وگو با دیلی میل فیلم جدید جیمز باند را بسیار عاطفی توصیف کرده و گفته: «خیلی تکان‌دهنده است. مطمئنم که اشک بیننده را درمی‌آورد. خودم وقتی تماشایش کردم، گریه کردم که خیلی عجیب است چون در آن بازی می‌کنم.»
واکنش نویسندگان و منتقدان
اغلب نقدها درباره فیلم «زمانی برای مردن نیست» مثبت است و بیشتر منتقدان 5 ستاره کامل به فیلم اختصاص داده‌اند. اگرچه برخی از منتقدان ازجمله منتقد ایندپندنت نیز استقبال چندانی از این فیلم نکرده و تنها 3 ستاره از مجموع 5 ستاره به آخرین فیلم دنیل کریگ داده است. برخی از منتقدان نیز از طولانی بودن فیلم و اغراق‌آمیز بودن برخی از صحنه‌های آن و رعایت نشدن قواعد اکشن فیلم‌های جیمز باند در آن انتقاد کرده‌اند. برخی دیگر از منتقدان هم به‌طور ویژه بازی دنیل کریگ و برخی دیگر نیز بازی رمی مالک در نقش ضد‌قهرمان فیلم را ستوده‌اند.
یک فیلم حماسی مهیج
پیتر برادشاو، منتقد گاردین ضمن اختصاص 5 ستاره کامل به این فیلم، «زمانی برای مردن نیست» را یک فیلم حماسی مهیج، گیرا و همراه با صحنه‌های ترحم‌آمیز و تأثربرانگیز و درعین‌حال حاوی سکانس‌های کمدی و اکشن و وحشت، توصیف کرده که به‌طور جسورانه‌ای در برخی از سکانس‌های آن جلوه‌هایی از اکشن به سبک فیلم‌های کلاسیک نیز به تصویر کشیده شده است. او در ادامه نوشت: «این فیلم فستیوالی است از مسائل بیهوده و پیچیده که در دنیایی مملو از توطئه‌های از پیش طراحی‌شده رخ می‌دهد. بااین‌حال پیتر برادشاو در نتیجه‌گیری خود، «زمانی برای مردن نیست» را فیلمی به‌شدت لذت‌بخش و تماشایی توصیف کرده است.»
بهترین فیلم دنیل کریگ
اوئن گلیبرمن، منتقد ورایتی نیز فیلم «زمانی برای مردن نیست» را بهترین فیلم با بازیگری دنیل کریگ پس از فیلم «کازینو رویال» توصیف کرده است. او همچنین نوشته است: «کری جوجی فوکوناگا توانسته تمام عناصر یک فیلم خوب ماجراجویانه درباره مأمور 007 را در فیلم قرار دهد.» او در ادامه با اشاره به شیوه آرایش موی سر دنیل کریگ در این فیلم از بازی وی تمجید کرده و نوشته: «کریگ، به‌طور استادانه‌ای جیمز باند را در زمانی برای مردن نیست، به‌عنوان نیرویی شکست‌ناپذیر و هم‌زمان فردی دارای وجوه انسانی همراه با ضعف‌های پنهان نشان داده است.» گلیبرمن همچنین بازی رمی مالک در نقش لوتسیفر سافین، ضد‌قهرمان فیلم را ستوده و نوشته «رمی مالک با چهره‌ای دارای لک‌وپیس و نگاه‌های دزدکی و صدای ملایمی که اغلب راهب‌های فاسدالاخلاق را به یاد می‌آورد، توانسته به طرز خیره‌کننده و جالبی در نقش شخصیت نفرت‌انگیز فیلم ظاهر شود.»
پایانی درخشان برای کارنامه کریگ و باند
رابی کالین نیز در تلگراف نوشته است: «کری جوجی فوکوناگا در این فیلم به‌طور رضایت‌بخش و به نحو بسیار مطلوبی به فصل پایانی حضور دنیل کریگ در فیلم‌های جیمز باند خاتمه داده است. او در این فیلم از تمام عناصر و جذابیت‌های اکشن و بصری که در یک فیلم از مأمور 007 می‌توان متصور بود، استفاده کرده است.» کالین در ادامه از اینکه انتظارها برای دیدن بیست و پنجمین فیلم جیمز باند به پایان رسیده ابراز خشنودی کرده و عنوان کرده است که باعث خوشحالی است که دوباره فیلمی از جیمز باند در سالن‌های سینما به نمایش درمی‌آید.
جذابیت و لطافت طبع
جاناتان رامنی از اسکرین‌دیلی نیز درباره زمانی برای مردن نیست در نقدی نه‌چندان مثبت که بیشتر جنبه منفی نیز دارد، نوشته است: «قطعاً در این فیلم خیلی از قواعد سری فیلم‌های جیمز باند شکسته شده اما این ساختارشکنی تأثیر خیلی زیادی بر روند فیلم نگذاشته است.» او در بخش دیگری از نقد خود به این مسئله اشاره‌کرده که از خیلی موارد این فیلم می‌توان سرسری گذشت، اما همچنان موارد موردبحث زیادی درباره زمانی برای مردن نیست وجود دارد. می‌توان درمجموع این‌طور ارزیابی کرد که فیلم زمانی برای مردن نیست به طرز عجیبی فاقد جذابیت و لطافت طبع است.
فیلمی مهمل
کلاریس لاگری، منتقد ایندپندنت نیز با اختصاص تنها 3 ستاره از 5 ستاره به «زمانی برای مردن نیست»، چندان از این فیلم استقبال نکرده و زمانی برای مردن نیست را فیلمی مهمل در ژانر فیلم‌های جاسوسی توصیف کرده است. او البته کارگردانی این فیلم را مورد تحسین قرار داده و نوشته «کری جوجی فوکوناگا فیلم اکشن بسیار فوق‌العاده‌ای ساخته، اما این فیلم در حد و اندازه‌های یکی از سری فیلم‌های جیمز باند نیست. ناامیدکننده‌ترین چیز درباره این فیلم این است که در آن استانداردهای اکشن فیلم‌های جیمز باند رعایت نشده و با دیدن آن تماشاگر خود را در فضای یک فیلم جیمز باند احساس نمی‌کند.»
یک وداع تکان‌دهنده
دیوید رونی هم در هالیوود ریپورتر نوشت: «ممکن است با فیلم «اسکای فال» در یک سطح قرار نگیرد اما می‌توان آن را یک وداع تکان‌دهنده و محترمانه با دنیل کریگ در نظر گرفت؛ بازیگری که بعد از شان کانری، ماندگارترین نشانه‌ها را روی این شخصیت گذاشت و آن را در ذهن همه ثبت کرد.»
انتخاب‌های جسورانه‌ای
جانی الکسینسکی، منتقد نیویورک پست هم با ستایش از کارگردانی «کری جوجی فوکوناگا» او را انتخاب بسیار درستی برای کارگردانی «زمانی برای مردن نیست» دانسته و نوشته «اگرچه در ابتدا کارگردان‌های دیگری برای این فیلم در نظر گرفته‌شده بود. جیمز باند او احترام‌برانگیز و کلاسیک به نظر می‌رسد، اما هرگز اغراق‌آمیز نمی‌شود. علاوه بر این‌ها کری فوکوناگا در جای‌جای فیلم انتخاب‌های جسورانه‌ای انجام داده است.»
یک فیلم ابرقهرمانی
ای. او. اسکات از نیویورک‌تایمز، فضا و اتمسفر فیلم جدید جیمز باند را باشکوه می‌داند و معتقد است «فیلم «زمانی برای مردن نیست» هم مجلل است و هم به ریشه‌های این سبک و سری شباهت دارد؛ فیلمی که حرفه‌ای‌گری خود را با لحنی منقطع و ترحم برانگیز مخلوط می‌کند و ترکیبی تهاجمی و طاقت‌فرسا از بزرگ‌نمایی و سرگرمی پدید می‌آورد.» اسکات در ادامه نقد خود نوشته: «فیلم جدید جیمز باند بیش از آنکه یک اثر جاسوسی باشد، یک فیلم ابرقهرمانی است! به همین خاطر مبارزه‌ی پایانی و سکانس انتهایی بیش از آنکه تراژیک و احساس‌برانگیز باشد، اشتباه و غلط به نظر می‌رسد.»
فیلم «زمانی برای مردن نیست» هم‌اکنون در سینماهای بریتانیا و آمریکا به نمایش گذاشته‌شده است.
