حسین تقی پور، عضو انجمن نویسندگان و منتقدان سینمای ایران
معرفی کامل فیلم‌های بخش مسابقه سینمای ایران (سودای سیمرغ) در سی‌ونهمین جشنواره فیلم فجر
سلیس نیوز: سرانجام هیئت‌داوران 7 نفره سی‌ونهمین جشنواره فیلم فجر، پس از مشاهده 57 فیلم، 16 اثر را برای نمایش انتخاب کردند.
همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد روند انتخاب و معرفی فیلم‌ها با واکنش‌های بسیاری روبه‌رو شد و حذف تعدادی از فیلم‌ها به نگرانی دست‌اندرکاران سینما افزود. آن‌ها نگران اعمال محدودیت‌ها و ممیزهای جدید در سینما هستند، بلایی که در همان ابتدا گریبان تعدادی از فیلم‌ها را گرفت و حذف فیلم جدید حمید نعمت‌الله با عنوان «قاتل و وحشی» به رسانه‌ها هم کشیده شد.
به‌هرحال این شما و 16 فیلم منتخب در بخش مسابقه سینمای ایران (سودای سیمرغ):
«ابلق»
کارگردان: نرگس آبیار، تهیهکننده: محمدحسین قاسمی
«ابلق»، ساخته نرگس آبیار، پنجمین ساخته این فیلم‌ساز که از درون‌مایه اجتماعی برخوردار است داستان زنی است که در حاشیه شهری بزرگ با همسر و فرزندش زندگی می‌کند، اما ماجرایی رقم می‌خورد و ...
پس از فیلم موفق «شبی که ماه کامل شد» بار دیگر نرگس آبیار با هوتن شکیبا و الناز شاکردوست همکاری کرده است. علاوه بر این دو بازیگر که در جشنواره سی و هفتم توانستند سیمرغ بهترین بازیگر زن و مرد را به خود اختصاص دهند، بهرام رادان، گلاره عباسی و مهران احمدی نیز در فیلم جدید آبیار ایفای نقش کرده‌اند.
گیتی معینی، شادی کرم‌رودی، امین میری، سیاوش حکمت‌شعار، علی نفیسی، الهه اذکاری، شیما ملکیان، علی روزبهانی، سارا اردلان، سحر اسدی، الهام حسامی، محبوبه نریمی‌سا، مهتا محدث، هادی آقابزرگی، روح‌الله آبیار، سعید بیگی، عفت رسولی، منصور نوری و فاطمه کریمیان، دیگر بازیگران این فیلم هستند.
نویسندگی «ابلق» را آبیار به همراه پریسا کرزیان بر عهده داشته است.
«بی‌همه‌چیز»، ساخته محسن قرایی، تهیهکننده: جواد نوروزبیگی
«بی‌همه‌چیز»، تازه‌ترین ساخته محسن قرایی پس از فیلمِ «سد معبر» ازجمله تولیدات پر بازیگر و پر لوکیشن امسال سینمای ایران است.
پرویز پرستویی، هدیه تهرانی، هادی حجازی فر، باران کوثری، مهتاب نصیرپور، پدرام شریفی، بابک کریمی، فرید سجادی حسینی، لاله مرزبان، زهیر یاری، عیسی یوسفی پور، خسرو پسیانی، مهدی صباغی، عرفان ناصری، محسن نوری، مهران وثوقی، رویا بختیاری، اسدالله منجزی، آسیه سلطانی، نسیم فروغ، سارا افشار، امیر شاه علی، محمدمهدی بخشی گروه بازیگران «بی‌همه‌چیز» را تشکیل می‌دهند.
گفته می‌شود پرویز پرستویی که به‌نوعی رکوردار سیمرغ است در این فیلم حضوری هوشمندانه و متفاوت داشته است و به‌رغم رقیبان دو فیلمی چون «رضا عطاران»، «هوتن شکیبا»، «جمشید هاشم‌پور»، «پژمان جمشیدی» می‌تواند مانند دیگر بازیگران و عوامل فیلم بی‌همه‌چیز در جشنواره امسال نیم‌نگاهی به سیمرغ سی‌ونه داشته باشند.
«تک‌تیرانداز»، ساخته: علی غفاری، تهیهکننده: ابراهیم اصغری
فیلم سینمایی «تک‌تیرانداز» به کارگردانی علی غفاری و تهیهکننده: ابراهیم اصغری است.
کامبیز دیرباز، امیررضا دلاوری، علیرضا کمالی و انوش معظمی به‌عنوان بازیگران فیلم سینمایی «تک‌تیرانداز» معرفی شدند.
این فیلم کاری از انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس و بنیاد فرهنگی روایت فتح است.
«تک‌تیرانداز» فیلمی قهرمان محور است و برشی کوتاه از حضور حماسی بهترین تک‌تیرانداز دوران دفاع مقدس را در قالب یک داستان جذاب و اکشن روایت می‌کند. این فیلم بخشی از زندگی شهید عبدالرسول زرین است. او بزرگ‌ترین تک‌تیرانداز جنگ‌های معاصر است. نقش شهید زرین را کامبیز دیرباز ایفا می‌کند. شهید زرین از ۷۰۰ تا ۳۰۰۰ شلیک موفق داشته است و ویژگی‌اش نسبت به تک‌تیرانداز‌های جهان این است که بیش از اینکه به شلیک‌های موفقش افتخار کرده باشد به انسان‌های که به آن‌ها شلیک نکرده است می‌بالد. همچنین این فیلم برخلاف فیلم «تک‌تیرانداز آمریکایی»، وجهه عرفانی و معرفتی تک‌تیرانداز ایرانی را به تصویر می‌کشد.
«تی تی»، تهیه کننده و کارگردان: آیدا پناهنده
آیدا پناهنده تا به امروز ۴ فیلم بلند سینمایی ساخته و به‌طور مشترک با ارسلان امیری در نگارش فیلم‌نامه‌ی این فیلم‌ها هم همکاری داشته است.
فیلم «تی تی» جدیدترین ساخته‌ی این کارگردان ۴۱ ساله است. علاوه بر پارسا پیروزفر، الناز شاکردوست و هوتن شکیبا نیز بازیگران اصلی این فیلم هستند.
تی تی پیش‌ازاین در جشنواره فیلم توکیو ۲۰۲۰ حضور داشت و با بازخوردهای خوبی مواجه شد. پناهنده در سال ۲۰۱۵ با فیلم «ناهید» در جشنواره کن موردتقدیر قرار گرفت و از آن زمان به یکی از کنجکاوی برانگیزترین زنان فیلم‌ساز ایرانی تبدیل‌شده است.
تی تی داستان یک فیزیکدان با بازی پارسا فیروزفر را روایت می‌کند که در حال تحقیق روی سیاه‌چاله‌ها است، اما به دنبال یک اتفاق یا بیماری او به کما می‌رود و حالا تی تی به بالین او می‌رود تا فیزیکدان جوان را نجات دهد.
پناهنده فیلم خود را داستان عشق، درد و اتحاد خوانده است و ممکن است در این فیلم شاهد شکل‌گیری یک مثلث عاشقانه میان شخصیت‌های محوری داستان هم باشیم. طی‌ای در شمال ایران ساخته‌شده است و این‌طور که پیداست نگاهی به برخورد سنت با زنان نیز دارد و رگه‌های تخیلی و درام فیلم با موضوعات اجتماعی و سنتی آمیخته‌شده است.
«خط فرضی»، ساخته: فرنوش صمدی، تهیهکننده: علی مصفا
«خط فرضی» به کارگردانی فرنوش صمدی و تهیه‌کنندگی علی مصفا از فیلم‌های راه‌یافته به رقابت نهایی جشنواره فیلم فجر است.
صمدی اولین تجربه کارگردانی و نویسندگی خود را با فیلم کوتاه «سکوت» پشت سر گذاشت و فیلم کوتاه «نگاه» دومین تجربه این کارگردان است که برای دریافت یوزپلنگ طلایی در جشنواره لوکارنو 2017 به رقابت پرداخت و به اسکار 2018 معرفی شد. صمدی از سال 2018 به عضویت دائمی آکادمی اسکار درآمد و به داوری در جشنواره‌های ملی و بین‌المللی متعددی پرداخته است.
«خط فرضی» اولین فیلم بلند سینمایی اوست که امسال در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر حضور دارد.
فیلم صمدی داستان یک معلم مدرسه ساکن تهران را روایت می‌کند که قرار است در یک عروسی در شمال ایران شرکت کند. درحالی‌که همسر او مانع رفتنش به این مراسم می‌شود زن تصمیمی می‌گیرد که عواقب دردناک و سنگینی را در پی دارد.
سحر دولتشاهی، پژمان جمشیدی، حسن پورشیرازی، آزیتا حاجیان، امیررضا رنجبران، صدف عسگری، محمد حیدری و آیلین جاهد بازیگران فیلم هستند.
«رُمانتیسم عماد و طوبا»، ساخته: کاوه صباغ‌زاده، تهیهکننده: مهدی صباغ‌زاده
وقتی سرنوشت برای اولین بار عماد و طوبا را روبروی هم قرارداد، هر دو خوب می‌دانستند که عشق بیشتر یک مهارت است تا هیجان و تپش قلب و خارش پوست... .
این خلاصه‌ای از داستان فیلم سینمایی «رُمانتیسم عماد و طوبا» ساخته کاوه صباغ‌زاده است. فیلمی در ژانر کمدی، رمانتیک، فانتزی و اقتباسی آزاد از کتابی نوشته آلن دوباتن است.
حسام محمودی، الناز حبیبی، علی انصاریان، مرتضی علی عباس میرزایی، ستایش تارانی، سانیا رمضانی، سام ولی پور بازیگران فیلم هستند.
کاوه صباغ‌زاده ابتدا با فیلم «سال‌های خاکستر» در سال 1367 به‌عنوان بازیگر وارد دنیای سینما شد، خیلی زود این فضا را ترک کرد و به سراغ تدوین و دستیاری رفت. او سال‌ها در این عرصه فعالیت کرد و گریزی هم به عرصه فیلم‌نامه‌نویسی و ساخت فیلم کوتاه زد.
تا اینکه در سال 1395 نخستین فیلم بلند خود را به نام «ایتالیا ایتالیا» با اقتباس از داستانی کوتاه از جومپا لاهیری نویسنده هندی تبار ساخت و این فیلم سیمرغ بلورین بهترین بازیگر اول زن را برای سارا بهرامی به ارمغان آورد.
«روزی روزگاری، آبادان»، ساخته: حمیدرضا آذرنگ، تهیه‌کنندگان: علی اوجی، عبداله اسکندری
«روزی روزگاری در آبادان» نخستین ساخته حمیدرضا آذرنگ بازیگر موفق سینما و تئاتر است.
داستان فیلم در آبادان روی می‌دهد. سال ۱۳۸۱ خانواده پنج‌نفری «مصیب چرخیده» در آخرین روز سال مشغول خرید شب عید هستند، اما به دلیل حال بد «مصیب» که ناشی از گرفتاری‌اش به مواد مخدر است، کشمکشی میان آن‌ها درمی‌گیرد و در اوج تلاش «خیری» مادر خانواده برای به آرامش رساندن خانواده به ناگاه، اتفاقی غیرمنتظره همه آن‌ها را غافلگیر می‌کند و ...
فاطمه معتمدآریا، محسن تنابنده، الهام شفیعی، هیراد آذرنگ، سهیل جمالی، امیرحسین ابراهیمی بازیگران فیلم هستند.
«روشن»، تهیهکننده و کارگردان: سیدروح‌اله حجازی
«روشن» را سیدروح‌الله حجازی نوشته و کارگردانی کرده است. او پس از ساخت فیلم‌هایی همچون «در میان ابرها»، «زندگی خصوصی آقا و خانم میم»، «زندگی مشترک آقای محمودی و بانو»، «مرگ ماهی» و «اتاق تاریک» ششمین فیلم خود را زمستان سال گذشته کلید زد.
رضا عطاران، سارا بهرامی و سیامک انصاری بازیگران اصلی فیلم هستند.
سیدروح‌الله حجازی «روشن» را تجربه‌ای متفاوت در کارنامه خود می‌داند. وی می‌گوید: «روشن برای من تجربه بسیار متفاوتی بود و نگارش فیلم‌نامه این اثر و رسیدن به فرم و زبانی که در ذهن داشتم برایم سخت بود. این فیلم، قصه‌ای اجتماعی را روایت می‌کند اما درعین‌حال رگه‌هایی از کمدی نیز در آن دیده می‌شود. همواره در زمان نگارش فیلم‌نامه‌هایم به یک خط داستانی یا بصری می‌رسیدم، اما در این فیلم، برای اولین بار به یک شخصیت به نام «روشن» رسیدم و سلیقه و شخصیتش را تعریف کردم.»
«زالاوا»، ساخته: ارسلان امیری، تهیه‌کنندگان: سمیرا برادری و روح‌اله برادری
«زالاوا» نخستین فیلم سینمایی «ارسلان امیری» به‌عنوان کارگردان است.
ارسلان امیری را بیشتر به دلیل فیلم‌نامه‌هایی که نوشته می‌شناسیم. امیری در سال 1393 نخستین تجربه سینمایی خود را با فیلم‌نامه «ناهید» و با همکاری آیدا پناهنده پشت سر گذاشت و کاندیدای دریافت جایزه بهترین فیلم‌نامه از سی و سومین جشنواره فیلم فجر در بخش نگاه نو شد. این فیلم همچنین در بخش نگاه نو شصت و هشتمین جشنواره کن در سال 2015 حضور یافت و موفق به دریافت جایزه این بخش شد. امیری و پناهنده بار دیگر این همکاری را تکرار کردند و این بار «اسرافیل» را نوشتند که لوح تقدیر بهترین پیرنگ داستانی را از هفتمین جشن انجمن فیلم‌نامه‌نویسان سینمای ایران در سال 1396 دریافت کرد.
پس از دریافت این جوایز امیری به سراغ نگارش فیلم‌نامه «ویلایی‌ها» با کمک منیر قیدی رفت و این بار کاندید دریافت سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌نامه از سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر و یازدهمین جشن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران شد و تندیس بهترین فیلم‌نامه را از پانزدهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت دریافت کرد.
طرح و فیلم‌نامه «زالاوا» در سال 2019 در بازار آسیایی فیلم هنگ‌کنگ از میان آثار متقاضی از بیست و یک کشور در مرحله داوری نهایی قرار گرفت و سرانجام موفق شد جایزه حمایت HAF را از سوی (خانه فیلم کره جنوبی) دریافت کند. سپس امیری فیلم‌نامه را با همراهی تهمینه بهرام و آیدا پناهنده با الهام از ماجرایی که در واقعی بودن آن تردید وجود داشت، نوشتند. ماجرایی که احتمالاً نیمی از آن ازنظر اهالی این منطقه، واقعی و ترسناک است. امیری برای ساخت این فیلم به زادگاهش سنندج رفت و در روستای شیان و بخشی دیگر در خرم رود همدان فیلم‌برداری کرد. علاوه بر بازیگران اصلی تعدادی از بازیگران فعال و پیشکسوت تلویزیون و تئاتر استان کردستان دیگر بازیگران این فیلم سینمایی هستند.
«ستاره بازی»، ساخته: هاتف علیمردانی، تهیهکننده: علی سرتیپی
«ستاره بازی» را هاتف علیمردانی کارگردانی کرده است.
هاتف علیمردانی که در سال‌های اخیر بیشتر به سینمای کمدی تمایل یافته است، این بار فیلمی متفاوت را کارگردانی کرده که همه روند ساخت آن در سکوت بوده است.
فرهاد اصلانی، شبنم مقدمی، هستی جوادی، علی مصفا، ملیسا ذاکری و مایکل مدسن بازیگر فیلم‌های تارانتینو به همراه مارشال منش بازیگر فیلم‌های «دزدان دریایی کارائیب» نقش‌های اصلی فیلم علیمردانی را بازی می‌کنند.
«شیشلیک»، ساخته: محمدحسین مهدویان، تهیهکننده: محمدرضا منصوری
محمدحسین مهدویان را می‌توان فیلم‌ساز محبوب جشنواره فجر در دهه‌ی ۱۳۹۰ به شمار آورد.
او تا به امروز ۲ بار برای فیلم‌ها «ایستاده در غبار» و «ماجرای نیمروز» سیمرغ بلورین بهترین فیلم را دریافت کرده است و سال گذشته نیز به خاطر «درخت گردو» سیمرغ بهترین کارگردانی را از آن خود کرد. این کارگردان ۳۹ ساله عمدتاً به خاطر ساخت فیلم‌هایی درباره جنگ ایران و عراق و شهدای دفاع مقدس شناخته می‌شود و شاید «لاتاری» متفاوت‌ترین فیلم کارنامه‌ی او تا به امروز باشد، اما مهدویان درحرکتی غیرقابل‌پیش‌بینی اخیراً «شیشلیک» را ساخته است.
اطلاع چندانی از داستان و روایت شیشلیک در دسترس نیست، اما این‌طور که پیداست اتفاقات این فیلم کمدی در بحبوحه‌ی جنگ ایران و عراق رقم می‌خورد و رضا عطاران و پژمان جمشیدی شخصیت‌های محوری آن هستند.
بسیاری از سینما دوستان منتظرند تا ببینند نتیجه ساخت یک فیلم کمدی توسط مهدویان چگونه خواهد بود. برخی امیدوارند این فیلم خلاف جریان فیلم‌های کمدی نه‌چندان قابل‌اعتنای سال‌های اخیر حرکت کند و به اثری خنده‌دار، اما قابل‌تأمل و مناسب تبدیل شود.
«گیج‌گاه»، ساخته: عادل تبریزی، تهیهکننده: میرولی‌اله مدنی
«گیج‌گاه»، نخستین ساخته عادل تبریزی است.
فیلم‌نامه این فیلم بر اساس ایده‌ای از عادل تبریزی، به‌طور مشترک توسط ارسلان امیری و عادل تبریزی به نگارش درآمده است. درباره فیلم نوشته‌شده: «گیج گاه نوستالژیک نیست، حالیست که دیگر نیست».
عادل تبریزی، پیش‌ازاین تجربه دستیاری با کارگردانانی همچون مسعود کیمیایی، داریوش مهرجویی، حمید نعمت الله و … را داشته و ساخت فیلم‌های کوتاه ازجمله «من قدیمی هستم»، «اول پاییز» و «ضدضربه» در کارنامه خود دارد.
جمشید هاشم‌پور، حامد بهداد، باران کوثری، سروش صحت، فرهاد آییش، بهرنگ علوی، امیرحسین رستمی، نادر سلیمانی، بیژن بنفشه خواه سیاوش چراغی‌پور، محمد الهی، مریم همتیان، ایمان اسماعیل پور، علی باغفر، حامد شیخی، داود ونداده، علی راد، رضا صفایی پور و حسن رضایی بازیگران «گیج‌گاه» هستند.
«مامان»، ساخته: آرش انیسی، تهیهکننده: مجید برزگر
«مامان» را آرش انیسی کارگردانی کرده است. این فیلم نخستین تجربه کارگردانی فیلم بلند آرش انیسی است.
در خلاصه فیلم آمده: «مامان» که باوجود جدایی از شوهرش برای خواهر و برادرهای او هنوز همان «نانسی» دختر آبادانیِ باکلاس و دوست‌داشتنی است، برای پسرهایش یک پیرزن بداخلاق و غرغرو است که با تاکسی خود مسافر جابه‌جا می‌کند و در ظاهر بزرگ‌ترین مانع خوشبختی آن‌ها در زندگی است.
ایفای نقش مامان در این فیلم بر عهده رویا افشار است و از دیگر بازیگران این فیلم می‌توان به امیر نوروزی، عرفان ابراهیمی، امیر شمس، شقایق شوریان، اسماعیل شفیعی، ندا اسدی، پونه پارسایی و مرتضی علی عباس میرزایی اشاره کرد.
فیلم «مامان» با مشارکت مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی تهیه‌شده است.
«مصلحت»، ساخته: حسین دارابی، تهیهکننده: محمدرضا شفاه
حسین دارابی «پدری» یا «مصلحت نظام» یا «مصلحت» را کارگردانی کرده است. فیلمی که سه بار عنوانش به خاطر موضوع حساسی که دارد تغییریافته است.
او پیش‌ازاین برای آثار کوتاهش توانسته جوایز متعدد داخلی و خارجی کسب کند که جایزه ویژه هیئت‌داوران جشنواره مذاهب امروز ایتالیا، جایزه اصلی جشنواره‌های شلنگل آلمان، نیشنز اتریش، اسپکتو ایتالیا و جشنواره فیلم کوتاه ۱۰۰، جشنواره مردمی عمار و… ازجمله این جوایز هستند.
فرهاد قائمیان، وحید رهبانی، مهدی حسینی‌نیا، مجید نوروزی، امیر نوروزی، سهی‌بانو ذوالقدر و نازنین فراهانی بازیگران این فیلم سینمایی هستند.
«منصور»، ساخته: سیاوش سرمدی، تهیهکننده: جلیل شعبانی
سیاوش سرمدی که بیشتر به خاطر مستندهایش نام شناخته‌شده‌ای است، این بار به‌عنوان یک فیلم‌ساز فیلم اولی،«منصور» را بر اساس قصه زندگی شهید ستاری کارگردانی کرده است.
نگارش فیلم‌نامه این اثر سینمایی با نظارت سورنا ستاری، فرزند شهید ستاری صورت گرفته و قرار بود به جشنواره فیلم فجر سال گذشته راه پیدا کند که فیلم حاضر نشد.
این فیلم با نگاهی به بخش‌هایی از زندگی شهید ستاری و طراحی و تولید اولین جنگنده کاملاً ایرانی ساخته‌شده که در آن بخش‌های ناگفته از هشت سال دفاع مقدس روایت‌شده است. ماجرای ساخت جنگنده ایرانی آذرخش نقطه کانونی و خط محوری این فیلم است.
محسن قصابیان بازیگر اصلی و ایفاکننده نقش شهید ستاری است و بازیگران دیگری ازجمله لیندا کیانی، حمیدرضا نعیمی، مهدی کوشکی، علیرضا زمانی‌نسب، قاسم زارع، جواد هاشمی و... ایفای نقش کرده‌اند.
در خلاصه داستان این فیلم آمده است: «سال‌های پایانی جنگ است؛ ایران درگیر کمبود تسلیحات نظامی است؛ سرتیپ ستاری بر یک پروژه مهم کار می‌کند...».
این فیلم پیش‌ازاین با نام «اوج ۱۱۰» معرفی‌شده بود.
یدو، ساخته: مهدی جعفری، تهیهکننده: محمدرضا مصباح
فیلم «یدو» ساخته مهدی جعفری در حوزه دفاع مقدس و کودک و نوجوان است و داستان آن درباره اولین ماه‌های جنگ تحمیلی در آبادان و مقاومت مردم در حال محاصره است.
علی درخشنده مجری طرح و برنامه‌ریز، مهین عباس‌زاده و مهدی جعفری نویسندگان این اثر بلند هستند.
ستاره پسیانی، اکبر اودود، سعید آلبوعبادی، میلاد صویلاوی، محمدمهدی آلبوعلی، ریحانه آریامنش، عبدالحلیم تقلبی، حسین پوریده، رضا نوری، طاهره نیک‌آزاد، مسعود جلالی، معید رامی، مائده رامی، یاسین مسعودی، احمد مسافری و... در این فیلم ایفای نقش می‌کنند.
فیلم «یدو» در راستای مشارکت راهبردی کانون و بنیاد سینمایی فارابی در حوزه سینمای کودک تولید می‌شود.
مهدی جعفری کارگردان فیلم «23 نفر» پیش‌تر نیز 2 فیلم مستند کوتاه «هر کجا برم آسمان مال من است» و «همه روزهای خوب» را با تهیه‌کنندگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ساخته است.
