ناصر سهرابی، دبیر بخش جشنواره سلیس نیوز
چرا برنامهای مانند «جوکر» به این سرعت مورد مقبولیت آحاد جامعه قرار میگیرد و با مخاطب عام و خاص ارتباط برقرار میکند و به دل مینشیند؟
اگر از جایگاه جامعهشناختی به این موضوع حساس بپردازیم موارد بسیاری را باید مرور کرد که در جایگاه خود حائز اهمیت است. جامعه ایرانی روزگار خوبی را سپری نمیکند. مشکلات عدیده اقتصادی، بیماری کرونا و مواردی دیگر جامعه را به مرز کسالت وبی انگیزگی کشانده است. دراینبین تهیه و تولید برنامههای شاد و جذاب همچون دارویی آرامبخش جنبوجوش را به جامعه برمیگرداند و امید به زندگی را بهبود میبخشد.
دنیای سرگرمیسازی این روزها گزینههای جدید و جذابی را تجربه میکند. بعد از اپیدمی کرونا و قرنطینه شدن کل دنیا در خانههایشان، راضی کردن مردم با محتوایی رضایتبخش امر فوقالعاده مهمی محسوب میشود. با شکل گرفتن پلتفرمهای معروفی مانند نت فلیکس، اچ بی او، آمازون در سطح جهانی و فیلیمو و فیلم نت در داخل ایران، تهیه خوراک مخاطب پسند و فراگیر برای تمام سنین خانواده اجتنابناپذیر نشان میدهد.
برنامهسازان در سراسر دنیا میکوشند تمام قدرتشان را بهکارگیرند تا با ورود به جنبههای اجتماعی و روانشناختی رویه جدیدی از دنیای سرگرمی را برای بینندگان انبوهشان فراهم کنند که در این دو سال خروجی مثبت و روبه رشدی را رقمزدهاند. جدا از برنامههای گفتوگومحور که نمونههای فراوانشان را این روزها بهوفور در رسانه ملی مشاهده میکنیم تاکشوها و برنامههایی چون: خندوانه، دورهمی، مافیا و این نمونه جدیدش «جوکر» که سروصدای بسیاری هم به راه انداخته در حال تربیت مخاطبان جدیدی است که بهآسانی جذب برنامهای نمیشوند و برایش وقت نمیگزارند.
در این میان محتوای غنی، آموزنده، شاد و جذاب عناصر قابلتوجهی است که بیننده خسته از دنیای کرونا را با ورود به سبک زندگی جدید بهسوی خود جذب میکند. احسان علیخانی که با ساختن برنامههای پرطرفداری مانند «ماهعسل» و «عصر جدید» خود را بهعنوان تهیهکنندهای باهوش و کار بلد بر همگان معرفی کرده بود این بار نیز با انتخاب طرحی نو در آزمون حساس «جوکر» فضاهای برنامهسازی را تغییر داده و با طراحی فضایی شاد و تا حدودی گذر از خط قرمزهای تعریفشده نفس جدیدی را در کالبد قدیمی و تکراری تولید محتوا برای پلتفرمها شکل میدهد. علیخانی این بار برخلاف برنامه ماهعسل معروفش که او را معروف به سلطان غم کرده بود آیتمهای کمدی و سراسر خندهای را به تماشاگرانش هدیه میدهد.
جوکر با همین چندقسمتی که از پخشش گذشته بهخوبی جایش را در دل بیننده بازکرده و با او همذاتپنداری بالایی برقرار کرده است. بدون تردید در میان همین مخاطبان انبوه تعدادی نیز با ساختار کلی و این طرح جدید مشکلدارند و اذعان میکنند: آیا نخندیدن و جلوی خنده را گرفتن هم محتوای باارزشی در برنامهسازی محسوب میشود؟
شاید در این زمان کمی برای نتیجهگیری و امتیاز کلی دادن زود باشد. حضور سیامک انصاری بهعنوان مجری یکی از برگ برندههای این برنامه به شمار میرود. انصاری با طنازیهایش پل ارتباطی خوبی با چهرههای مسابقه و مخاطبان برقرار کرده است. گرچه در بعضی مواقع مجبوراست برند اسپانسرینگ برنامه را خیلی گلدرشت روبه دوربین تبلیغ کند. فراموش نکنیم تولید چنین برنامهای آنهم در بخش خصوصی بدون چنین اسپانسرهایی امکانپذیر نیست. تولیدکنندهها میکوشند تا با جای دادن اسپانسر در بافت اصلی اثر موقعیت درخشانی را برای برند فوق طراحی کنند تا او هم از موقعیت شکلگرفته کمال استفاده را ببرد.
جوکر اگر کپی برنامه و یا مسابقه فرنگی نیز بهحساب آید با کارگردانی خوشذوق و سلیقه علیخانی نمونه ایرانی درستی را تحویل بیننده میدهد و ساعات شاد و سرخوشی را برایش ایجاد میکند علیخانی راه سخت و دشواری را پیش رو دارد ولی کارنامه موفقش او را استعدادی غیرقابلپیشبینی نشان میدهد که همیشه برگ برندههایی برای رو کردن در آستین دارد.
در سراسر جهان برنامههایی نظیر جوکر سالهای زیادی است که تولید میشوند و مخاطبان جدی و پیگیر خود را دارند و تبدیل به یک نماد و حتی فرهنگ شدهاند. جوکر نیز میکوشد با ارتقای سطح سلیقه مخاطب، نویددهنده سیستم جدیدی در آینده تولید محتوا باشد.