با اعلام ابراهیم داروغهزاده، کار هیئت انتخاب سیوششمین جشنواره فیلم فجر روز 10 دی به پایان رسید. تمام شدن کار هیئتی که پس از بازبینی 67 فیلم درنهایت 23 فیلم را برای بخش مسابقه این دوره از جشنواره انتخاب کردند و در کنار آنها، با حضور دو فیلم مستند، اکنون 25 فیلم در جشنواره فیلم فجر امسال به نمایش درخواهد آمد. در این دوره، فیلمهای بخش سودای سیمرغ جشنواره را محمود اربابی، احمد امینی، مجید رضابالا، پوران درخشنده، سیدجمال ساداتیان، حسین کرمی و محمدهادی کریمی انتخاب کردند؛ انتخابهایی که میتوان درباره آنها نکات فراوانی گفت، اما آنچه در ادامه خواهید خواند مروری بر فیلمهای حاضر در بخش سودای سیمرغ سیوششمین جشنواره فیلم فجر است که بهترتیب حروف الفبا ترتیب بندی شده است.
اتاق تاریک (روحالله حجازی)
روحالله حجازی سه سال بعد از ساخت «مرگ ماهی» و «هیهات»، امسال با «اتاق تاریک» به سیوششمین دوره جشنواره فیلم فجر میآید. این کارگردان که با دو فیلم «زندگی خصوصی آقا و خانممیم» و «زندگی مشترک آقای محمودی و بانو» به یک فیلمساز مورد اعتنا در سینمای ایران تبدیل شد، حالا با فیلم «اتاق تاریک» در جشنواره حضور دارد. حجازی که میتوان گفت فیلم پرستاره او یعنی «مرگ ماهی» یک شکست بزرگ برایش بهحساب میآمد، پس از حاشیههای فراوان این فیلم و درگیریهایش با مهناز افشار، حالا فیلم «اتاق تاریک» را در یک سکوت خبری ساخته است. این فیلم که در آن ساعد سهیلی و ساره بیات بازی میکنند، داستان فرهاد و هاله است که فصل جدیدی از زندگی خود را آغاز کردهاند و این سرآغاز تغییرات دیگری است که آنها را در مواجهه با مسائل تازهای قرار میدهد. به نظر میرسد «اتاق تاریک» بازگشت حجازی به همان دنیایی است که در دو فیلم موفق ابتدای دهه 90 از او دیده بودیم. حجازی در این فیلم علاوه بر کارگردانی و تهیهکنندگی بهعنوان نویسنده نیز حضور دارد. او پیش از ساخت «اتاق تاریک» قصد داشت فیلم «گربهرو» را جلوی دوربین ببرد که باوجود پیشتولید به علت مشکلات ممیزی ساخت آن منتفی شد.
امپراتور جهنم (پرویز شیخطادی)
بالاخره آخرین ساخته پرویز شیخطادی هم به بخش مسابقه جشنواره فیلم فجر رسید؛ فیلمی که سال گذشته و در دوره سیوپنجم جشنواره از سوی هیئت انتخاب رد و به بخش جنبی فرستادهشده بود، امسال به جشنواره بازگردانده شد. فیلمی که دبیر جشنواره بازبینی سال گذشته آن را ناقص خوانده بود و بهانه حضور این فیلم را در جشنواره فراهم آورد. فیلم تازه شیخطادی که در کارنامهاش یک سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی جشنواره برای فیلم «روزهای زندگی» را دارد، فیلمی درباره تروریستها و داعش است. فیلمی به تهیهکنندگی محمد خزایی و با بازی علی نصیریان، فرخ نعمتی، علیرام نورایی، صبا کمالی، سعید راد و کوروش زارعی که تهیهکننده آن اردیبهشت امسال معتقد بود بعید است دولت فعلی اجازه اکران «امپراتور جهنم» را بدهد. شیخطادی درباره این فیلم گفته است: «از سال 90 با توجه به تحولات منطقه و تجمیع کشورهای وابسته به آمریکا علیه ایران و نوع و شیوه حمله به کشورهای منطقه بهویژه ایران، تحقیقی را شروع کردم.» به نظر میرسد فیلم شیخطادی یکی از فیلمهای موردبحث جشنواره امسال باشد؛ فیلمی که سعی میکند داستان تکفیریها را از زاویه دید کارگردانی روایت کند که در کارنامهاش با فیلم «شکارچی شنبه» روبهرو هستیم.
امیر (نیما اقلیما)
نیما اقلیما داستانی واقعی را برای ساخت اولین فیلم بلند سینماییاش دستمایه قرار داده است؛ فیلمنامهای که درباره مردی است که بهدنبال همسر و دخترش از شهری به شهر دیگر میرود و در این مسیر به مسائل تازهای درباره همسر وزندگیاش پی میبرد. اقلیما پیش از ساخت «امیر» فیلمی کوتاه ساخته بود که آن را هم بر اساس ماجرایی واقعی به تصویر کشیده است. میلاد بیمرام بازیگر نقش امیر در این فیلم است و سحر دولتشاهی در نقش یک بیمار شیزوفرنی بازی کوتاهی در این فیلم دارد. نیما اقلیما اهل مشهد است و از بازیگران تئاتر این شهر و چهرههای شناختهشده استفاده کرده است. نکته جالب این است که پدر هدایت هاشمی که از بازیگران مطرح تئاتر است و این سالها در تلویزیون و سینما هم حضور دارد، در این فیلم برای اولینبار جلوی دوربین رفته است. سیدضیا هاشمی تهیهکنندگی فیلم را بر عهده دارد که بعد از سالها از مجوز تهیهکنندگی خود استفاده کرد. مستانه مهاجر تدوین آن را انجام داد. ادیب سبحانی مدیریت فیلمبرداری را بهعهده داشته نکته جالب در این فیلم این است که همه فیلم بهصورت مدیوم شات تصویربرداری شده و در این راستا، طراحی صحنه که بهعهده سحر شهامت است بیش از هر فیلم دیگری خودنمایی میکند.
بمب (پیمان معادی)
پیمان معادی در دومین فیلم خود، از یک درام سیاهوسفید به اثری اجتماعی در دل جنگ رسیده است. پیمان معادی که با بازی در «درباره الی» و «جدایی نادر از سیمین» اصغر فرهادی در سینمای ایران چهره شد، با ساخت فیلم «برف روی کاجها» سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران سیامین دوره جشنواره فیلم فجر را به دست آورد؛ فیلمی که بسیار موردتوجه واقع شد و البته به همین میزان هم در زمان اکران یکی از فیلمهای توقیفی حوزه هنری بود. حالا معادی پس از حدود سه سال درگیری با فیلم «بمب»، در مقام کارگردان به جشنواره فیلم فجر بازگشته است. از این فیلم بهعنوان یکی از ویژهترین آثار جشنواره امسال نامبردهاند؛ فیلمی که به نظر میرسد میتواند حواشی فراوانی را با خود به همراه داشته باشد. در این اثر، علاوه بر معادی، لیلا حاتمی، حبیب رضایی، سیامک انصاری، سیامک صفری و باران معادی بازی میکنند. درباره فیلم تازه معادی تاکنون حرفهای متفاوتی زدهشده است. محمود کلاری، مدیر فیلمبرداری این فیلم، فیلمنامه آن را بهترین فیلمنامهای دانست که در چند سال اخیر خوانده است؛ البته نباید انتقادها از این فیلمنامه و ضد جنگ خواندن آن را نیز فراموش کنیم. به نظر میرسد «بمب» یکی از فیلمهای پرحاشیه جشنواره خواهد بود.
بهوقت شام (ابراهیم حاتمیکیا)
ابراهیم حاتمیکیا دوباره به میدان بازگشته است؛ اینبار با فیلمی بهنام «بهوقت شام» که بخشی از آن در سوریه میگذرد؛ فیلمی که پس از اعلام شرمساری حاتمیکیا از اینکه نتوانسته فیلمی درباره مدافعان حرم بسازد، میتوان آن را ادای دینی از سوی کارگردانش بهحساب آورد. بعد از «بادیگارد» که حاتمیکیا ترجیح داده بود فیلمی در شهر بسازد، او دوباره به صحنه جنگ بازگشته است. این مسئله شاید نشان دهد در این فضا میتواند فیلمساز بهتری باشد. «بهوقتشام» محصول سازمان رسانهای اوج است و هادی حجازیفر و بابک حمیدیان بهعنوان بازیگران اصلی آن هستند. کارن همایونفر که ساخت موسیقی این فیلم را بهعهده داشت، «بهوقت شام» را بیپرواترین، پیچیدهترین و بزرگترین تولید سینمای ایران دانست و گفت این فیلم از فیلمهای هالیوودی چیزی کم ندارد؛ البته همایونفر قبلاً نیز درباره فیلم «بادیگارد» چنین حرفهایی را زده بود که به نظر میرسید یکی از بدترین ساختههای حاتمیکیا در دوران فیلمسازیاش باشد. نکته جالب درباره این فیلم آنکه کارگردانی بخش تهران که در آشیانه هواپیمایی انجام میشد بهعهده حاتمیکیا بود و مهرداد خوشبخت که تدوین فیلم را هم انجام داد، کارگردانی بخش سوریه را بر عهده داشت.
تنگه ابو قریب (بهرام توکلی)
دومین محصول سازمان رسانهای اوج در جشنواره فیلم فجر امسال، فیلم تازه بهرام توکلی است. «تنگه ابو قریب» فیلمی به تهیهکنندگی سعید ملکان و سازمان رسانهای اوج است که دوران جنگ هشتساله ایران و عراق را به تصویر میکشد. بهرام توکلی که او را با فیلمهای «پابرهنه در بهشت»، «پرسه در مه»، «اینجا بدون من»، «آسمان زرد کمعمق» و «من دیهگو مارادونا هستم» به یاد میآوریم، اکنون قصد کرده از سینمای روشنفکری و شبهروشنفکری دست کشیده و بهسمت ساخت یک فیلم جنگی برود؛ فیلمی درباره «تنگه ابو قریب». در 21 تیرماه 1367 و درحالیکه ایران قطعنامه 598 را پذیرفته بود، حمله وسیعی سراسر جبهه جنوب را درگیر کرد. یکی از نقاط حساسی که دشمن قصد عبور از آن و رسیدن به شهرها و جادههای کلیدی ایران را داشت تنگه ابو قریب بود؛ تنگهای که نام و خاطرهاش در میانه تاریخ رسمی روزهای پایانی جنگ گمشده، تنگهای که محل مقاومت افراد گردان عمار بود. داستان این فیلم داستانی واقعی درباره گردان عمار است که با بازی جواد عزتی، امیر جدیدی، حمیدرضا آذرنگ، علی سلیمانی، قربان نجفی و مهدی قربانی فیلمبرداری شده است. بخش مهمی از این فیلم در جنوب کشور فیلمبرداری شده است.
جاده قدیم (منیژه حکمت)
منیژه حکمت یکی از تهیهکنندگان سینماست که گاهی کارگردانی هم میکند و دلمشغولی و دغدغه اصلی او تهیه و پخش در سینمای ایران است که با تهیهکنندگی «شهر موشها 2» که البته همراه علی سرتیپی بهعهده داشت، نشان داد میتواند از عهده این کار هم بهخوبی برآید. بهخاطر تهیه فیلمهای مختلف از «چیزهایی هست که نمیدانی» تا «پوپک و مش ماشاالله» در این سالها فیلمی را خود جلوی دوربین نبرد تا اینکه با برومند همکاری و اولین انیمیشن عروسکی پرهزینه ایرانی را تهیه کرد. حالا او بعد از 10 سال هوس کارگردانی کرده و تنها کارگردان زن بخش سودای سیمرغ است. «جاده قدیم» طبق معمول دیگر فیلمهایی که حکمت کارگرانی کرده، درباره زنی است که شب عید نوروز نمیتواند خود را به خانه برساند. مهتاب کرامتی، آتیلا پسیانی، پرویز پورحسینی و شیرین یزدانبخش بازیگران اصلی این فیلم هستند. «زندان زنان»، «سه زن»، «لالایی» که از ساختههای حکمت هستند همگی درباره زنان ساخته شدند. دو فیلم اول او اکرانی پر از حاشیه و جنجال داشتند و دچار جرحوتعدیل زیادی شدند، اما انگار داستان «جاده قدیم» با فیلمهای قبلی حکمت تفاوت دارد و او داستانی ملودرام را دستمایه کار خود قرار داده که بدون ممیزی و اصلاح راهی جشنواره فجر شده است.
جشن دلتنگی (پوریا آذربایجانی)
پوریا آذربایجانی از تئاتر به سینما آمد. با نوشتن نمایشنامه قرار بود یکی از مهمترین چهرههای تئاتر تجربی باشد که خیلیزود به سینما و تلویزیون کوچ کرد و دیگر اثری از او در تئاتر باقی نماند. او قبل از اینکه فیلمساز باشد، کارگردانی تیزر را تجربه کرد و یکی از چند کارگردان سرشناس در عرصه تیزرسازی که بهصورت مداوم در این حرفه حضور دارد. او تعداد زیادی فیلم در کارنامه خود ندارد. از سال 85 تاکنون، چهار فیلم را کارگردانی کرده است. حالا تازهترین فیلمش درباره وابستگی به دنیای مجازی است. «جشن دلتنگی» درباره رابطه واقعی آدمها و گره خوردن آنها با فضای مجازی است؛ بههمین دلیل هم آذربایجانی این نام را برای فیلم خود برگزیده و از بازیگران جوان در فیلم خود استفاده کرده است. بابک حمیدیان، محسن کیایی، بهنام تشکر، مینا ساداتی، پانتهآ پناهیها، ساغر قناعت، عرفان ناصری، روزبه فدوی، مرتضی فربد و علی دهبان بازیگران «جشن دلتنگی» هستند. فیلمنامه این فیلم را آذربایجانی به همراه مونا سرتوه نوشته است. او علاوه بر سینما در تلویزیون هم سریال میسازد و چندی پیش مجموعه تلویزیونی «نوار زرد» به کارگردانی او از شبکه دو روی آنتن رفت که چندان موردتوجه قرار نگرفت.
چهارراه استانبول (مصطفی کیایی)
مصطفی کیایی که در سالهای اخیر همواره با فیلمهایش یکی از عناصر اصلی جشنواره فیلم فجر بوده است، پس از یک دوره غیبت، با فیلم «چهارراه استانبول» به جشنواره بازگشته است؛ فیلمی که شاید بیش از آنکه به دلیل کارگردان و عوامل آن اهمیت داشته باشد، به دلیل موضوع متفاوتش موردتوجه قرار بگیرد. مصطفی کیایی بلافاصله پس از فاجعه آتشسوزی و ریختن ساختمان پلاسکو در چهارراه استانبول تهران، در روز 30 دی سال گذشته، تولید این فیلم را کلید زد و اکنون با ارتباطی که داستان فیلم با این اتفاقات و شهید شدن تعدادی از آتشنشانان دارد، در سیوششمین جشنواره فیلم فجر یکی از آثار مهم خواهد بود. «چهارراه استانبول» همچون فیلمهای قبلی کیایی، با حضور بازیگرانی که در فیلمهای قبلی او نیز آنها را دیدهایم، ساختهشده است. بهرام رادان، محسن کیایی، سحر دولتشاهی، رعنا آزادیور، مهدی پاکدل، ماهور الوند، مسعود کرامتی و سعید چنگیزیان بازیگران این فیلم هستند. یکی از ویژگیهای کیایی این است که در فیلمنامههای اخیرش از تعریف یک داستان خطی خودداری و معمولاً از گسست زمانی استفاده میکند. فیلم تازه کیایی نیز از همین قالب استفاده کند؛ فیلمی که با توجه به فضای فیلمهای قبلی کیایی، تفاوتهایی دارد.
خجالت نکش (رضا مقصودی)
رضا مقصودی در سینمای ایران چهره ناشناختهای نیست. او فیلمنامههای زیادی نوشته و با کمال تبریزی در چند فیلم بهعنوان فیلمنامهنویس همکاری داشته است. حال او بهعنوان کارگردان، اولین فیلم خود را جلوی دوربین برده است. احمد مهرانفر و شبنم مقدمی بازیگران اصلی این فیلم سینمایی هستند. مقصودی نگارش فیلمنامه این فیلم را با موضوع فرزند آوری سال گذشته به پایان رساند. «خجالت نکش» فیلمی کمدی است و داستان زندگی زنوشوهری را روایت میکند که با داشتن عروس، داماد و نوه، در سن میانسالی بچهدار میشوند. این اتفاق آنهم در روستایی کوچک که هیچچیز از دید اهالی پنهان نمیماند، زن و شوهر را دچار مسائلی میکند که درنهایت، باعث جدال این دو میشود و... فیلمبرداری اولین تجربه کارگردانی رضا مقصودی بهطور کامل در یک روستا در شهر چالوس انجام شد. سیدامیر پروینحسینی که تهیهکنندگی «من سالوادر نیستم» را بر عهده داشت تهیهکنندگی این فیلم را نیز تقبل کرده است؛ فیلمنامه آن فیلم نوشته مقصودی بود. احمد مهرانفر که با بازی در سریال «پایتخت» طرفداران زیادی پیداکرده در این فیلم هم بهعنوان یکی از اهالی یک روستا در شمال نقشآفرینی میکند.
دارکوب (بهروز شعیبی)
بهروز شعیبی در سومین تجربه سینمایی خود با «دارکوب» در سیوششمین دوره جشنواره فجر حضور دارد. فیلمی که در آن بازیگرانی چون مهناز افشار، امین حیایی، جمشید هاشمپور، هادی حجازیفر و سارا بهرامی حضور دارند. شاید یکی از مهمترین نکتهها درباره فیلم تازه شعیبی آن باشد که این کارگردان جوان سینمای ایران، پس از ساختن فیلم «سیانور» که درباره ساواک و اتفاقات سازمان مجاهدین خلق (منافقین) بود، دوباره به فاز درامی اجتماعی همچون فیلم اولش «دهلیز» بازگشته است. این فیلم داستان اجتماعی روابط انسانی افراد جامعه را در رودررویی با معضلات اجتماعی و اعتیاد، با نگاهی متفاوت روایت میکند. فیلمی که به نظر میرسد بتواند یکی از آثار مهم سینمای ایران در این دوره از جشنواره باشد. نکته دیگری که درباره این فیلم میتوان به آن اشاره کرد حضور سیدمحمود رضوی بهعنوان تهیهکننده در کنار آن است. رضوی در سالهای اخیر همچنان در کنار شعیبی و مهدویان حضورداشته و فیلمهای آنان را تهیهکرده است. بهروز شعیبی پیشازاین برای کارگردانی فیلم «دهلیز» برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم شده بود.
سرو زیرآب (محمدعلی باشهآهنگر)
آخرینباری که بنیاد سینمایی فارابی، سازمان سینمایی سوره (حوزه هنری) و موسسه تصویر شهر (شهرداری تهران) در تولید یک فیلم سینمایی مشارکت داشتند به فیلم «ماجرای نیمروز» محمدحسین مهدویان بازمیگردد. فیلمی که عناوین مختلفی را سال گذشته در جشنواره فیلم فجر به دست آورد. حال فیلم تازهای در جشنواره فیلم فجر از مشارکتی برخوردار شده است. محمدعلی باشهآهنگر که او را با دو فیلم «ملکه» و «بیداری رؤیاها» به یاد میآوریم، امسال با فیلم «سرو زیرآب» در جشنواره حضور خواهد داشت. «سرو زیرآب» ششمین ساخته سینمایی محمدعلی باشهآهنگر بعد از فیلم «ملکه» است که فیلمبرداری آن در تهران، میبد، روستای مزرعه کلانتر در یزد، لرستان، روستای سپیددشت در لرستان و دزفول انجامشده است. در خلاصه داستان «سرو زیرآب» که فیلمنامه آن توسط او و حامد باشهآهنگر نوشتهشده، آمده است: «راز جهانبخش کرامت فاش میشود؟ این راز خواب چیست که ماهرو، گودرز، بهرام، جهانگیر و سرگرد پوشیاس را آشفته خواهد کرد...» به نظر میرسد فیلم جنگی باشهآهنگر نگاهی همچون فیلمهای قبلیاش در بطن جنگ و بر اساس تأثیرپذیری از آن شکل میگیرد.
سوءتفاهم (احمدرضا معتمدی)
احمدرضا معتمدی، کارگردانی است که فیلم کمدی را هم با نگاه فلسفی میسازد. او بهندرت کارگردانی میکند و در تمام این سالها در دانشکده صداوسیما به تربیت دانشجو پرداخته و در شوراهای تصویب فیلمنامه در صداوسیما مشغول به کار است. او در مدت 22 سالی که از ساخت اولین فیلمش، یعنی «هبوط» میگذرد، تنها هفت فیلم را کارگردانی کرده است و از ساخت آخرین فیلمش تا «سوءتفاهم» هفت سال میگذرد. با اینکه کارگردان اهل حاشیهای نیست، اما آخرین فیلمش از همان آغاز با حاشیههای زیادی روبهرو شد. ابتدا اخباری از حضور بهرام رادان، صابر ابر، لیلا حاتمی، طناز طباطبایی، سحر دولتشاهی در سوءتفاهم منتشر شد، اما فیلمبرداری این فیلم آنقدر به تعویق افتاد تا این بازیگران به دلیل بستن قرارداد با پروژههای دیگر از بازی در این فیلم کنار کشیدند. بههمین دلیل بود که ترکیب بازیگران بهطورکلی دچار تغییر شد. حال مریلا زارعی، اکبر عبدی، هانیه توسلی، کامبیز دیرباز و پژمان جمشیدی ترکیب اصلی بازیگران این فیلم را تشکیل میدهند. «سوءتفاهم» یکی از تولیدات سازمان سینمایی اوج در جشنواره امسال است. فیلمبرداری این فیلم اواخر آبان در تهران آغاز شد و با اینکه تصور میشد به جشنواره فجر نمیرسد؛ اما درنهایت از سوی هیئت انتخاب معرفی شد.
شعلهور (حمید نعمتالله)
حمید نعمتالله با اینکه ظاهراً پرکار به نظر نمیآید، اما بهطور مداوم در حال کار کردن است. یا فیلم سینمایی میسازد یا اینکه در تلویزیونی سریال یا فیلمی را کارگردانی میکند. بهندرت اتفاق میافتد که او بیکار باشد؛ مثلاً سال گذشته او دو فیلم «شعلهور» و «رگ خواب» را کارگردانی کرد که هر دو را هم اتفاقاً به جشنواره فجر ارائه داده بود، اما «شعلهور» به صلاحدید او از جشنواره خارج شد. آنگونه که در بعضی از اخبار آمده، بخشهایی از این فیلم ناتمام باقیمانده بود که دوباره گروه فیلمبرداری به جنوب رفت و بخشهایی از آن دوباره جلوی دوربین رفت. مثل بسیاری از فیلمهای نعمتالله، تهیهکنندگی این فیلم را هم محمدرضا شفیعی بهعهده دارد. امین حیایی که سالهاست تنها در فیلمهای سینمای بدنه و تجاری حضور دارد، با این فیلم به سینمای جدی بازگشته است. نعمتالله که سالهاست با هادی مقدمدوست فیلمنامههایش را مینویسد، در «شعلهور» هم با او همکاری کرده است. این فیلم داستان زندگی مردی را روایت میکند که احساس میکند در زندگیاش بهجایی نرسیده و این احساس او را تحت تأثیر قرار میدهد. امین حیایی، دارا حیایی، زری خوشکام، پانتهآ مهدینیا، مژگان صابری و بهمن پرورش بازیگران این فیلم سینمایی هستند.
عرق سرد (سهیل بیرقی)
سهیل بیرقی، کارگردان جوان سینما که فیلم قبلیاش با عنوان «من» از سوی منتقدان بسیار موردتوجه قرار گرفت، برای ساخت فیلم دومش سراغ موضوعی حساس رفته که احتمالاً در جشنوارههای جهانی هم موردتوجه قرار خواهد گرفت. «عرق سرد» برگرفته از زندگی نیلوفر اردلان است. نیلوفر اردلان، ملیپوش باسابقه تیمملی فوتسال زنان ایران، در سال ۲۰۱۵ به دلیل نداشتن رضایتنامه همسرش نتوانست از کشور خارج شود و بههمین دلیل، از تیمملی فوتسال بانوان ایران خط خورد؛ جایی که همتیمیهایش در غیاب او، قهرمانی در مسابقات جام ملتهای آسیا را رقم زدند. باران کوثری نقش اصلی فیلم سینمایی عرق سرد را بهعهده دارد؛ نقشی که به زندگی نیلوفر اردلان، مربی فعلی تیمملی نوجوانان، شباهت دارد و برای آن ۲۱ کیلو وزن کم کرده و برای بازی در این نقش، تمرینات بسیار سخت و تخصصی رشته فوتبال را پشت سر گذاشته است؛ بههمین دلیل، فیلم در سکوت خبری ساخته شد و حتی کارگردانش به انتشار عکسهای فیلمش راضی نبود. باران کوثری، امیر جدیدی، لیلی رشیدی، هدی زینالعابدین و سحر دولتشاهی بازیگران اصلی این فیلم هستند. فیلمنامه این فیلم را بیرقی نوشته و پیشبینی میشود یکی از فیلمهای جنجالی جشنواره فجر باشد.
کار کثیف (خسرو معصومی)
خسرو معصومی بدونشک نباید از جشنواره فیلم فجر خــاطــره خوشــی داشــته بـــاشد. آخرینباری که فیلمی از او برای حضور در جشنواره فیلم فجر انتخاب شد، سرنوشت خوبی نداشت. فیلم «خرس» معصومی از آن دست فیلمهایی بود که با بازی پرویز پرستویی، فرهاد اصلانی و مریلا زارعی میتوانست یکی از آثار شاخص سینمای ایران باشد، اما فارغ از کیفیتش هنوز رنگ اکران را به خود ندیده و توقیفشده است. حتی سرنوشت این فیلم در کمیته فیلمهای توقیفی نیز تعیین تکلیف نشد. فیلمی که در سیامین جشنواره فیلم فجر دو سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد برای فرهاد اصلانی و بهترین صداگذاری برای محمدرضا دلپاک را به دست آورده بود. حال معصومی با فیلم «کار کثیف» دوباره در جشنواره حضور دارد. موضوع این فیلم درباره کار و مهاجرت است و رضا فیاضی، اکبر معززی، شاهرخ فروتنیان، لوون هفتوان و پدرام شریفی در آن حضور دارند. به نظر میرسد با این ترکیب بازیگران و خط داستانی کوتاهی که از فیلم میدانیم، با یکی از سربستهترین فیلمهای جشنواره روبهرو باشیم. فیلمبرداری این فیلم توسط نادر معصومی در ایران و ترکیه انجامشده است.
کامیون (کامبوزیا پرتوی)
کامبوزیا پرتوی نوشتن را به کارگردانی ترجیح میدهد؛ بههمین دلیل در کارنامه خود نگارش 22 فیلمنامه و کارگردانی فقط هشت فیلم را دارد و از ساخت «کافه ترانزیت» 12 ســال میگــذرد. فاصلــه میـــان فیلمهایی هم که کارگردانی میکند زیاد است و بیشتر ترجیح میدهد بنویسد تا اینکه فیلم بسازد. آخرین فیلمنامههایی که او به نگارش درآورد «فراری» بهکارگردانی علیرضا داوودنژاد و «محمد رسولالله» بهکارگردانی مجید مجیدی است. پرتوی اهل جاروجنجال و حاشیه هم نیست و فیلمهایش را با کمترین خبر و عکس منتشرشده میسازد. «کامیون» هم یکی از این فیلمهایی است که درباره آن کمترین اطلاعرسانی صورت گرفته و تقریباً از خلاصه داستان آن چیزی منتشرنشده است. جالب اینجاست که فیلمبرداری این فیلم تنها در ایران انجام نشد و بخشهایی از فیلم در مرز سوریه و عراق، در روستاهای اطراف منطقه «سیلوانا» در استان آذربایجانغربی، شهرهای ارومیه و میانه و درنهایت در لوکیشنهای مختلفی در تهران جلوی دوربین رفت. سعید آقاخانی، نیکی کریمی، تروسکا جولا، رامین راستاد، یعقوب پرسا، نسرین مرادی و... دیگر بازیگران این فیلم هستند. این اواخر از حضور یک خواننده ترک در ساخت موسیقی این فیلم اخباری منتشر شد که پرتوی آن را تکذیب کرد.
لاتاری (محمدحسین مهدویان)
آخرین ساخته محمدحسین مهدویان پس از موفقیتهای دو فیلم پیشین او یعنی «ایستاده در غبار» و «ماجرای نیمروز» بازهم در جشنواره فیلم فجر پذیرفتهشده است. مهدویان در ساخت دو فیلم قبلیاش، ساخت یک سریال تلویزیونی و یک مستند که بهتازگی در جشنواره سینما حقیقت نمایش داده شد، نشان داده که کارگردان باهوشی است و توانایی زیادی هم در ساختن فیلمنامههایی بر اساس اتفاقات و شخصیتهای تاریخی دارد، اما داستان «لاتاری» فرق میکند. فیلمی که رد شدن فیلمنامه آن در شورای پروانه ساخت، تغییر تهیهکنندهاش، تأیید دیرهنگام آن و ساخت پرسرعتش خبر از چالشی بزرگ برای کارگردان جوانش دارد. مهدویان دوباره با محمود رضوی تهیهکننده «ماجرای نیمروز» پروژهای را آغاز کرده که به نظر میرسد بتواند نشان دهد که آیا مهدویان در ساخت فیلمهای داستانی نیز موفق است یا نه. زیبا کرمعلی، بازیگر جوان در مقابل ساعد سهیلی به ایفای نقش میپردازد و هادی حجازیفر و جواد عزتی نیز در این فیلم حضور دارند. از نکات مهم این فیلم آن است که گفته میشود تغییرات بسیاری در فیلمنامه اولیه مهدویان دادهشده و عملاً قرار است فیلم دیگری از فیلمنامه اولیه این فیلم را شاهد باشیم.
مصادره (مهران احمدی)
اولین ساخته مهران احمدی، یعنی «مصادره» یکی از معدود فیلمهایی است که در ژانر کمدی ساختهشده است. مهران احمدی از آن دست افرادی است که تقریباً در تمام عرصههای پشت و جلوی صحنه حضورداشته و اکنون با ساخت اولین فیلمش خود را بهعنوان یکی از امیدهای سیمرغ بهترین فیلم از نگاه مردم معرفی کرده است. این فیلم به نویسندگی علی فرقانی و تهیهکنندگی محمدحسین قاسمی ساختهشده است. رضا عطاران، هومن سیدی، بابک حمیدیان، مهران احمدی، میرطاهر مظلومی، هادی کاظمی، سیامک صفری و مزدک میرعابدینی بازیگران ایرانی این فیلم هستند که بخشی از صحنههای آن در ارمنستان فیلمبرداری شده است. به نظر میرسد با این ترکیب بازیگران فیلم احمدی یکی از فیلمهای موردتوجه جشنواره خواهد بود. مهران احمدی که بهعنوان یک بازیگر پرکار در سینمای ایران شناخته میشد با بازیگرانی که برای فیلم خود انتخاب کرده، احتمالاً فیلم قابلتوجهی را روانه جشنواره کرده باشد. مهران احمدی اولین بار در سال 85 و در فیلم «آدم» عبدالرضا کاهانی، بهعنوان برنامهریز و دستیار کارگردان، حضور داشت. او پسازآن در فیلمهای «هیچ» و «آنجا» هم همین مسئولیت را بر عهده داشت و این در حالی بود که در همه این فیلمها بازی هم میکرد.
مغزهای کوچک زنگزده (هومن سیدی)
تازهترین ساخته هومن سیدی از همان عنوان و خلاصهاش نشان میدهد که قرار است تماشاگر را با فضایی عجیب روبهرو کند. سیدی که فیلم موفق «خشم و هیاهو» بهعنوان آخرین ساختهاش ثبتشده، قبلاً فیلم «اعترافات ذهن خطرناک من» را در جشنواره داشت و حالا «مغزهای کوچک زنگزده» یادآور آن فیلم است. فیلمی با بازی نوید محمد زاده، نازنین بیاتی، فرید سجادیحسینی، فرهاد اصلانی و علی علائی که در خلاصهاش درباره آن چنین ذکرشده است: «داستان مغزهایی است که زنگزدهاند.» هومن سیدی که آخرین جایزههایی را که در جشنواره گرفته به دلیل بازیگریاش بوده، درگذشته جایزههایی برای کارگردانی نیز کسب کرده و امیدوار است در فیلم تازهاش هم بتواند اتفاقی دیدنی را رقم بزند. در مرحله انتخاب بازیگر این فیلم از بین ۱۵ هزار ویدئوی ارسالی بازیگران نقشهای مختلف انتخابشدهاند. هومن سیدی، لادن ژاوهوند، مهیار راحتطلب، مهرداد بهاءالدینی، معین شاهچراغی، اشکان حسنپور، پیمان پازوکی، امید شیری، آرمین بهجت، تیام منیری، تبسم جمالیپور، منصوره ایلخانی، کامران دبیری، صفر محمدی و محمود کیان، اسامی بازیگران تازه این فیلم را تشکیل میدهند.
هایلایت (اصغر نعیمی)
اصغر نعیمی بهعنوان نویسنده و منتقد در سینمای ایران شناختهشده، اما زمانی که به فیلمسازی روی آورد، فیلمهایی را که متعلق به سینمای بدنه و تجاری است جلوی دوربین برد. او بعد از «بیوفا»، «سلام بر عشق» و «سایههای موازی» در چهارمین فیلم سینمایی خود درامی عاشقانه را با مضمون اجتماعی روایت میکند که گویا با فیلمهای قبلیاش بهلحاظ مضمونی تفاوت دارد. ساسان سالور برادر سامان سالور کارگردان سینما، تهیهکنندگی این فیلم را بر عهده دارد. پژمان بازغی، جمشید هاشمپور، سام قریبیان، الهه حصاری و آزاده زارعی بازیگران این فیلم هستند. مسعود سلامی، فیلمبردار سینما که آثاری چون «خفهگی»، «زاپاس»، «ماحی» و... را در کارنامه خود دارد و با «خفهگی» کار متفاوت خود را در این فیلم به رخ کشید در «هایلایت» مدیریت فیلمبرداری را بر عهده دارد. تازهترین فیلم نعیمی جزو فیلمهای پرلوکیشنی محسوب میشود که علاوهبر فضاهای مختلف شهری، بعد از ارتفاعات سوادکوه، بخشهایی از آن در معدن زغالسنگ این شهر ضبطشده است. سامان سالور هم تدوین این فیلم را بر عهده گرفت تا هر طور شده آن را به جشنواره فجر برسانند. به گفته تهیهکننده این فیلم، از ابتدا برای حضور آن در جشنواره برنامهریزیشده بود که درنهایت، هیئت انتخاب هم آن را برای حضور در میان فیلمهای بخش مسابقه پذیرفت.
ماهورا (حمید زرگرنژاد)
حمید زرگرنژاد با ساخت «ماهورا» دومین فیلم بلند سینمایی خود را پس از «پایان خدمت» کارگردانی کرد. این فیلم قرار بود با تهیهکنندگی مشترک علیرضا جلالی و حمید آخوندی ساخته شود که در میانه کار آخوندی از دنیا رفت و انجام مراحل فنی آن به تعویق افتاد. فیلم سینمایی «ماهورا» با حضور فرماندار هویزه، مسئولان فرهنگی و وزارت ارشاد این شهر و حسین لطیفی کلید خورد. تمام فیلمبرداری آن در تالابها و روستاهای جنوب انجام شد. در خلاصه داستان این فیلم آمده است: «در روستایی مرزی زیباترین دختر بهعنوان عروس هور انتخاب میشود تا یک روز در هفته خود را به آب بسپارد و هور بارورشده و قهرش نگیرد، امین معروف به سمور قاچاقچی ایرانی، عروس هور به نام ماهور را میدزدد». بازیگرانی چون کامران تفتی، بهاره کیانافشار، داریوش ارجمند، سعید آقاخانی، میترا حجار، علی اوسیوند، یوسف مرادیان و مالک سراج در این فیلم نقشآفرینی میکنند. این فیلم ابتدا «ماهور» نام داشت که به «ماهورا» تغییر پیدا کرد. ابتدا قرار بود این فیلم در جشنواره بینالمللی فیلم فجر به نمایش درآید که با درگذشت آخوندی فیلم به اتمام نرسید و نمایش آن به جشنواره فیلم فجر موکول شد.
فیلشاه (حامد جعفری)
درحالیکه بخش مهمی از فیلمهای بخش رقابتی سیوششمین جشنواره فیلم فجر، همچون سالهای گذشته، به فیلمهای سینمای اجتماعی اختصاص دارد، در این میان چند اثر هم هستند که در ژانرهای دیگری تعریفشدهاند. یکی از این ژانرها که در میان 25 فیلم بخش سودای سیمرغ یک نماینده دارد، سینمای کودک و نوجوان است که در قالب انیمیشن «فیلشاه» خود را نشان داده است. از این انیمیشن، ساخته هادی محمدیان، بهعنوان یکی از کاملترین انیمیشنهای تولیدشده در ایران نام بردهاند. تهیهکننده آن حامد جعفری و محصول گروه هنر پویا است؛ گروهی که پیشازاین انیمیشن موردتوجه «شاهزاده روم» را ساخته و اکران کرده بودند. با خواندن خلاصه داستان «فیلشاه» میتوان نتیجه گرفت بهتدریج قاعدههای اولیه این صنعت بزرگ در ایران در حال شناخته شدناند: «در جنگلی در آفریقا رئیس گله فیلها صاحب فرزندی میشود که همه انتظار دارند جانشین رئیس گله باشد، اما برخلاف تصور همه، «شادفیل» بسیار دستوپا چلفتی است و هیکل گندهاش همیشه سبب تخریب و خرابکاری میشود...» موضوعی که میتوان نمادهای آن را در انیمیشنهای مهم دنیا دید و فضایی که کودکان میتوانند با آن بهخوبی ارتباط برقرار کنند.