«مومیایی» که در اواخر دهه ۱۹۹۰ و اوایل دهه ۲۰۰۰ در سه ورسیون با کارگردانی استیفن سامرز و با حضور برندان فریزر در رل اصلی به فروش زیادی نائل شد، حالا نه بهعنوان یک کار دنبالهای بلکه بهصورت یک جمعبندی مجدد و بیان دوباره تمامی اتفاقات از نو روانه بازار شده و امتیاز اضافهای که نسبت به ورسیونهای قبلی دارد، این است که تام کروز معروف و قدیمی و همچنان پرطرفدار به این فیلم اضافهشده و سکاندار اصلی ماجراها است. اکران مومیایی جدید با چنین ادوات و شکلی دو جور بازخورد متفاوت داشته است. این فیلم با هزینه ۱۲۵ میلیون دلاری ساختش در آمریکا و کانادا شروع اکرانی بهتر از سیودو میلیون دویست هزار دلار در هفته گذشته نداشت اما در ۶۳ کشور و بازار و منطقه دیگر جهان یکصد و چهلویک میلیون و هشتصد هزار دلار کسب کرد تا هر چه را که در آمریکا به دست نیاورده، در سایر مناطق دشت کند.
اما فیلم درباره «نیک مورتن» یک سرباز جویای نام و ثروت است که برای دستیابی به اشیا باستانی گرانبها به تاراج مکانهای باستانی میرود و درنهایت یافتههایش را به بهترین خریدار ممکن میفروشد. وقتی نیک و شریکش در خاورمیانه موردحمله قرار میگیرند، نبردشان باعث از زیرخاک بیرون آمدن امانت میشود؛ شاهدختی مصری که مورد خیانت قرارگرفته و هزاران سال است در زیر صحرا دفن شده است. مورتن درحالیکه همینطور بر قدرتهای مومیایی افزوده میشود باید جلوی این هیولای احیاشده را بگیرد که پایش به خیابانهای لندن بازشده است و همینطور افسارگسیخته پیش میرود و قربانی میگیرد.
مومیایی بهعنوان اولین قسمت از مجموعه فیلمهای هیولایی کمپانی یونیورسال - که قصد دارد پس از «مارول» و «دیسی» جهان سینمایی خاص خودش با عنوان «جهان تاریک» را بنا کند - روی پرده رفته است. جملهی تبلیغاتی فیلم هم «به جهان تازهای از خدایان و هیولاها خوشآمدید» است که درواقع نقلقولی از عروس فرانکنشتاین (۱۹۳۵۵) است؛ یکی از آثار هیولایی یونیورسال در آن سالها که حالا بازسازی اغلبشان را بهطور همزمان در دستور کار خود قرار داده است. از دیگر فیلمهای مشابهی که در دست تولیدند میتوان به عروس فرانکنشتاین، مرد نامرئی، مرد گرگنما و هیولای مرداب سیاه اشاره کرد.
«تام کروز» هم در جریان افتتاحیه این فیلم گفت: «من از فکر جهان تاریک، خیلی خوشم میآید. به یاد دارم که فیلمها درگذشته سریالی بودند، و هر شنبه میرفتیم سینما، برای دیدن نسخه تازه.» تام کروز یادآور شد که «جهان تاریک» یونیورسال، از دهه ۱۹۳۰ آغاز شد، و به تثبیت «یونیورسال» بهعنوان یک استودیوی عمده فیلمسازی، کمک کرد. «دراکولا» و «فرانکشتین» ازجمله هیولاهای شرکت یونیورسال در «جهان تاریک» بودند، و فیلم «مومیائی» با شرکت «بوریس کارلوف» که در سال ۱۹۳۲ بر پرده آمد، از موفقترین آنها بود.
بههرحال مومیایی که با بودجهای ۱۲۵۵ میلیون دلاری تولیدشده است، بهعنوان اولین گام در «جهان تاریک» با انبوهی از نقدهای منفی مواجه شده و در گیشه هم فروش ناامیدکنندهای را تجربه کرده است (پس از ده روز اکران، تازه از مرز فروش دویست میلیون عبور کرده است). امتیاز میانگین منتقدان و تماشاگران سایتهای معتبر هم به گونهی دیگری گویای عمق فاجعه است. میانگین امتیاز منتقدان در دو سایت معتبر «متاکریتیک» و «راتن تومیتوز» بهترتیب ۳۴ از ۱۰۰ (بر اساس ۴۴ نقد) و ۴۳ از ۱۰۰ (بر اساس ۱۹۵ نقد) است. امتیاز کاربران سایت «آیامدیبی» هم فعلاً ۵/۸ از ۱۰ (بر اساس آرای نزدیک به ۲۵ هزار کاربر) است. با تمام این حرفها، الکس کرتزمنِ کارگردان در گفتوگوی تازهاش با «هالیوود ریپورتر» گفته است که هنوز نسبت به آیندهی «جهان تاریک» خوشبین است و خودش خیلی مشتاق دیدن بازسازی عروس فرانکنشتاین توسط بیل کاندن است.
موضوع جالب درباره نظرهای منتقدان این است که حتی موافقان نسبی آن نیز لحنی با بار منفی دارند. بهعنوانمثال کریس ناشاواتی در «انترتینمنت ویکلی» نوشته است: «مطمئن نیستم که این بازسازی بیهدف و نیمهگرم از مومیایی چه طور میخواهد اولین گام از رؤیاپردازی استودیوی یونیورسال برای شروع یک «جهان تاریک» باشد، اما بههرحال آنقدر خوب است که کنجکاو فیلمهای بعدی این جهان داستانی شویم.» یا ربکا هاوکس که خیلی ساده و عجیب در «تلگراف» آورده است: «سراسر فیلم آشکارا مضحک است اما مومیایی توأمان به گونهی شگفتآوری تماشایی است.» نظر اجمالی پنج منتقد دیگر هم ازاینقرار است:
کنت توران (لسآنجلس تایمز)
مومیایی عناصر مؤثر خودش را دارد، بهخصوص بازیگری به نام سوفیا بوتلا، اما با همهی آشوب و غوغایی که روی پرده به پا میشود، نقاط قوت فیلم زیردست و پا گموگور میشوند.
میک لاسال (سن فرانسیسکو کرانیکل)
مومیایی از آن فیلمهای نادر کارنامهی تام کروز است که حتی بهاندازهی ارزش پول بلیتشان هم نمیتوانند تماشاگران را راضی کنند.
پیتر بردشا (گاردین)
این فیلم ملغمهای از صحنههای اکشنی است که لازم بوده محکم به یکدیگر نوارپیچی شوند.
پیتر تراورس (رولینگ استون)
مومیایی یک شکست هیولا گون است.
ای. اُ. اسکات (نیویورکتایمز)
مومیایی سال ۱۹۹۹۹ که توسط استیون سامرز کارگردانی شده و برندان فریزر نقش اصلیاش را بازی کرده است، فیلم بامزه و سرگرمکنندهای است. درواقع فیلمهای هیولایی اغلب چنین هستند. اما این مومیایی به کارگردانی الکس کرتزمن و بازی تام کروز یک فیلم آشفتهی بسیار بد است.
اما از میان حواشی جالب مومیایی ابتدا باید به فصل «جاذبهی صفر» در فیلم اشاره کرد که ظاهراً در ۶۴۴ برداشت گرفتهشده است و دو روز زمان بُرد تا در هواپیمایی در حال سقوط فیلمبرداری شود. طبق گزارشها تعداد زیادی از اعضای گروه تولید دچار تهوع شدند بهجز ستارههای اصلی فیلم یعنی تام کروز و آنابل والیس که واقعاً به این صحنه و حضور در آن مینازیدند!
و سه موضوع جالب دیگر عبارتاند از:
- تام کروز پس از تبلیغ فیلم در برنامهی جیمی فالن، تماشاگران حاضر را با دعوت به اولین نمایش فیلم غافلگیر کرد و آنها را با اتوبوس به سینما برد!
- خاویر باردم، جوزف گوردنلویت، تام هاردی و ادی ردمِین، همگی برای بازی در نقش دکتر هنری جکیل پیش از راسل کرو در نظر گرفتهشده بودند. پسازاین اتفاق بود که باردم بهعنوان هیولای فرانکنشتاین انتخاب شد.
- وقتی نقش کریس وِیل به جیک جانسن پیشنهاد شد، او از ایده و فرصت همکاری با تام کروز استقبال کرد و از همان ابتدا میدانست که کروز بیشتر بدلکاریها را خودش انجام خواهد داد. او بهسرعت قرارداد بازی در فیلم را امضا کرد اما ظاهراً پس از خواندن کامل فیلمنامه و آگاهی از کارهای خطرناکی که باید در فیلم انجام بدهد، دچار تردید و هراس شد. بههرحال کروز به او اجازه داد تا از امکانات شخصیاش برای یک دوره تمرین فشردهی چهار ونیم ماهه استفاده کند و به این وسیله آمادهی انجام همهی بدلکاریهای لازم در فیلم شود.
مومیایی The Mummy
کارگردان: الکس کرتزمن، فیلمنامهنویسان: دیوید کوپ، کریستوفر مککوری، دیلن کاسمن بر اساس داستانی از کرتزمن، جان اسپایتس و جنی لومت، مدیر فیلمبرداری: بن سریسِن، تدوین: جینا هیرش، پل هیرش و اندرو ماندشین، موسیقی: برایان تایلر، بازیگران: تام کروز (نیک مورتن)، راسل کرو (دکتر هنری جکیل)، آنابل والیس (جنی هالسی)، سوفیا بوتِلا (امانت) و... محصول ۲۰۱۷ آمریکا، ژانر: اکشن فانتزی، ۱۱۰ دقیقه.