معجزه طبیعت

22 ارديبهشت 1395

 

در روزهای بهاری

در آن هنگام که پرتو آسمان ابدی

بدین سان زیباست

برای چه گل ها

با دلی نا آرام از هم جدا می شوند؟

تومو نوری

 

 

 

نخستین سکانس فیلم "ایثار" (1986)، به کارگردانی "آندری تارکوفسکی"، با یک روایت آغاز می شود. الکساندر، بر روی خط باریکی از علف ها در کنار ساحل، بین دریاچه و جاده نشسته و مشغول کاشت یک درخت خشک است. در همهمه صدای جیغ مرغان دریایی و باد، او با پسر کوچکش حرف می زند. 

"در زمانی بسیار پیش از این، در روزگارانی خیلی قدیم، راهب پیری بود که در یک صومعه ارتدکس زندگی می کرد. نامش پام وو بود. روزی او درخت خشکیده ای را در دامنه کوهی کاشت. به شاگردش که راهبی به نام ایوان کولو بود، گفت:"درخت را هر روز آب بده تا دوباره جوانه بزند. به این ترتیب ایوان هر روز صبح زود سطل پر آبی را بر می داشت و به راه می افتاد و به راه می افتاد و به سختی از کوه بالا می رفت و به درخت خشکیده آب می داد. هنگام غروب و در تاریکی شب، به صومعه باز می گشت. این کار سه سال تمام، هر روز تکرار شد، تا آن که در یک روز زیبا، دید درختش مملو از شکوفه شده است.*

در انتهای فیلم، وقتی الکساندر با ایثار خود دنیا را از نابودی نجات می دهد، پسرک را می بینیم که به زحمت سطل آب را با خود حمل می کند تا به پای درخت خشک بریزد. او نمی داند تا چه وقت باید به این درخت خشکیده آب بدهد، اما مصمم است تا زمانی که نشکفته، هر روز این کار را تکرار کند. آخر پدرش گفته بود"خواهد شکفت".

ایثار به تعبیری حکایت زمانه ماست، در باره بیم و امید، ایمان و اعتقاد، تغییر و رهایی. ایمان و امید حلقه گمشده و لازمه زندگی است که به دنبال خود، تغییر و تحول پدید می آورد. متاسفانه منابع سئوال برانگیز و سرشار هستی را فراموش کرده ایم و مهم تر از آن معجزه را. بیایم در آغازین روزهای سال نو معجزه طبیعت را باور کنیم و همانند آن راهب، با امید سطل های آب خود را بر بلندای کوه یاس و ناامیدی برده و بر پای درخت وجودمان بریزیم و امیدوار باشیم به زودی در درون مان تحولی شگرف صورت گرفته و دنیای تازه ای بر روی ما گشوده شود.

حسین تقی پور

*ایثار، تارکوفسکی آندری، ترجمه: محمود ابریشمچیان، انتشارات لک لک، 1370