گزارشی از نشست مشترک دبیر و مدیران ستاد برگزاری سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با نمایندگان مجلس

08 دی 1395

تئاتر می‌تواند جامعه را بسازد

 در دیداری که شامگاه دوشنبه 6 دی‌ماه برگزار شد، حجت‌الاسلام احمد مازنی، طیبه سیاوشی و دکتر پروانه سلحشوری نمایندگان کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در جلسه‌ای با مدیرکل هنرهای نمایشی، دبیر سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر و مدیران بخش‌های مختلف این جشنواره در جریان جزییات برنامه‌های این دوره از جشنواره و مسائل هنرهای نمایشی کشور قرار گرفتند.

مهدی شفیعی مدیرکل هنرهای نمایشی در ابتدای این جلسه با اشاره به افزایش توان علمی و نیروی انسانی در حوزه هنرهای نمایشی به محدودیت‌ها و ناهمگونی زیرساخت‌های موجود با مطالبه هنرمندان و نیاز جامعه گسترده هنر تئاتر در کشور پرداخت و گفت: «خوشبختانه در دهه اخیر شاهد افزایش چشمگیر فارغ‌التحصیلان و دانش‌آموختگان هنر بوده‌ایم.متأسفانه زیرساخت‌های نمایشی و هر آنچه که ضرورت دارد به هنر کمک کند و زمینه‌های ارائه اثر را فراهم بیاورد، متناسب با این رشد، گسترش نداشته است.» وی در ادامه افزود: «یکی از راهکارهای کوتاه‌مدت که می‌توانست مسکنی در این زمان باشد، توجه به ظرفیت بخش غیردولتی بود. از قوانین موجود در زمینه مؤسسات فرهنگی هنری و مؤسسات تک منظوره تئاتری استفاده شد. با تسهیل کردن شرایط متقاضیان و گروه‌های نمایشی در این زمینه فعال کردیم و گروه‌های جوان و خلاق و پیشرو برای تشکیل این مؤسسات شدند و اتفاق‌های خوبی را نیز شاهد بودیم.»

مدیرکل هنرهای نمایشی با اشاره به حمایت‌های قانونی از وزارت آموزش‌وپرورش برای رفع کاستی‌های شناسایی‌شده در زمینه کیفیت آموزش و رفع آن در سال‌های اخیر گفت: حوزه تئاتر به نهضتی برای استفاده از ظرفیت‌هایی که خودمان ایجاد کرده‌ایم، نیاز دارد. می‌توان با ایجاد تالارهای کم‌هزینه نمایشی که در اختیار گروه‌های نمایشی قرار داده شود، از این ظرفیت استفاده کرد چراکه این گروه‌ها ظرفیت افزایش مخاطب دارند و این را می‌توان با مشاهده سایت‌های فروش بلیت مشاهده کرد.مهدی شفیعی در بخش دیگری از این جلسه نیاز تئاتر به بنیان‌گذاری ساختار جدید با حمایت قوه قانون‌گذار را مورد تأکید قرارداد و با برشمردن سهم تئاتر از اعتبارات یارانه‌های فرهنگی هنری، میزان اعتبار اختصاص‌یافته به تئاتر از اعتبار بخش هنر، بی‌توجهی به اعتبار فصل پنج‌در موافقت‌نامه‌های اعتبارات استان‌ها لزوم شفاف شدن اعتبار تئاتر در بودجه را مطالبه هنرمندان تئاتر عنوان کرد.او، مشخص بودن اعتبار بیمه هنرمندان، تصویب قوانین مشوق برای استفاده از حمایت‌های بخش غیردولتی مانند معافیت‌های مالیاتی برای بخش‌های اقتصادی و تجاری در جهت سرمایه‌گذاری در حوزه فرهنگ را یک خواست عمومی در جامعه تئاتری بیان کرد.

در این جلسه دکتر سعید اسدی دبیر سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر نیز با قدردانی از توجه نمایندگان مجلس به حوزه تئاتر در دوره جاری مجلس گفت: «یک تئاتر می‌تواند یک جامعه را بسازد. بهبود اعتبارات حوزه تئاتر و جشنواره تئاتر فجر یک ضرورت است.» وی با مقایسه اعتبار اختصاص‌یافته به بخش‌های مختلف هنری به بیان توضیحاتی در زمینه پروسه برگزاری جشنواره‌های تئاتری بخصوص جشنواره‌های بین‌المللی پرداخت.اسدی در ادامه به آغاز شدن فرایند برگزاری جشنواره از پاییز سال جاری اشاره کرد و افزود: «تاکنون بخش‌های نمایشنامه‌نویسی، نمایشنامه خوانی، همایش تئاتر استان‌ها، کارگاه‌های بین‌المللی برگزارشده و همایش شهر و شهروندی به‌صورت همایش یک‌روزه نیز برگزار می‌شود.» وی با تشریح محورهای موضوعی جشنواره‌ای که عصاره فعالیت یک‌ساله تئاتر را در برمی‌گیرد، افزود: در زمینه مسئولیت‌پذیری اجتماعی نیز فعالیت‌هایی ترتیب داده‌ایم. مثلاً با پیوستن به کمپین «من صدای آب هستم» و توجه به کم‌توان‌های اجتماعی و جسمی در این جشنواره برنامه‌های ویژه‌ای خواهیم داشت.

دبیر جشنواره تئاتر فجر حضور بانوان در تمامی بخش‌های هنری و ستادی را یکی از نکات پراهمیت در تئاتر حال حاضر کشور عنوان کرد و گفت: امسال هنرمندان پنج نسل تئاتری کشور در جشنواره تئاتر فجر حضور دارند که یکی از نکات قابل‌توجه در این جشنواره است.وی با اشاره به وجود قوانین مؤکد در زمینه حمایت از برپایی رویداد ملی تئاتر فجر برای تمامی نهادها خواستار پیگیری نمایندگان در مورداجرای این قوانین شد.وی در ادامه معرفی کاملی از بخش‌های مختلف جشنواره و ویژگی‌های هر بخش ارائه داد.

در ادامه این جلسه هر یک از مدیران تئاتر و مسئولان جشنواره تئاتر فجر به بیان توضیحاتی در زمینه بخش‌های تحت مدیریت خود پرداختند و برنامه‌ها و اهداف زمینه فعالیت خود، دغدغه‌های هنرمندان تئاتر و مشکلات آن حوزه را بیان کردند.دکتر سلحشوری با اشاره به این‌که در کمیته ورزش و جوانان و خانواده عضویت دارد، توضیحاتی درباره رویکرد کمسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی نسبت به هنر ارائه داد و تعامل دوجانبه هنرمندان و نمایندگان مجلس را برای شناخت بیشتر نمایندگان با مسائل این حوزه مورد تأکید قرارداد.وی پیشنهاد داد که قوانین مغفول مانده و یا قوانین بازدارنده را در حوزه تئاتر به اطلاع نمایندگان مجلس و کمسیون فرهنگی برسانند.

سیاوشی نیز با اشاره به این‌که هفته گذشته دریکی از سالن‌های خصوصی به دیدن تئاتر نشسته است، گفت: علیرغم همه توجهی که دولت به اقتصاد و فرهنگ داشته، متأسفانه کمتر کاری در این زمینه برای تئاتر صورت گرفته و ما در کمیسیون فرهنگی در این زمینه توجه بیشتری خواهیم داشت.وی حضور تماشاگران در سالن‌های تئاتر را قابل‌توجه دانست و از این‌که تمامی تماشاگران تا ساعت 11 شب برای حضور در جلسه نقد و بررسی نمایش در سالن مانده بودند، ابراز شگفتی کرد.

حجت‌الاسلام مازنی با تقدیر از تلاش‌های مهدی شفیعی و تمامی افرادی که برای برگزاری جشنواره تئاتر فجر در حال فعالیت هستند، به معرفی همکاران خودپرداخت و گفت: «خانم‌ها سلحشوری و سیاوشی جزو فعال‌ترین نمایندگان مجلس و پیگیر دغدغه‌های اجتماعی جوانان و بانوان هستند.» وی با ابراز خوشحالی از توجه و احساس مسئولیت هنرمندان تئاتر در زمینه مشکلات کلان اجتماعی از شکل‌گیری کمپین در حوزه آب استقبال کرد و گفت: نیازمند تجمیع نگاه‌های متخصصان در این حوزه هستیم.

مازنی هم‌افزایی بین دستگاه‌های فرهنگی و هنری و همچنین نگاه متوازن در این بخش را یک نیاز اساسی در حوزه هنر تئاتر عنوان کرد و افزود: شفاف‌سازی و پاسخگویی در حوزه اعتبارات لازم است و انتظار داریم دوستان هنرمند در این هم‌افزایی و توازن کمک کنند. اگر مواردی هست که می‌تواند به جشنواره کمک کند، مطرح شود. طی شش ماه گذشته در چندلایه متفاوت دیدارهایی با مسئولان ارشد فرهنگی و هنری داشته‌ایم که در سومین مرحله ارتباط با حوزه‌های تخصصی هنری صورت گرفته است. مرحله بعد نیز دیدار با هنرمندان پیشکسوت خواهد بود که مسائل را از سمت خود هنرمندان دریافت کنیم.وی با اشاره به این‌که در ابتدای جلسه تئاتر را مادر هنرها عنوان کرده و همین عنوان خود مظلومیت این حوزه را نیز با خود دارد، تأکید کرد: در کمیته‌های تخصصی و کمیسیون و صحن مجلس آماده همکاری با هنرمندان هستیم.

در ادامه جلسه رضا کیانیان خطاب به نمایندگان مجلس گفت: «در سال، هزار نفر فارغ‌التحصیل تئاتر داریم یعنی هرسال یک لشگر بیکار به جامعه افزوده می‌شود و مسئله این است که این نیروی کار بلد چطور باید مورداستفاده قرار بگیرند.» در ادامه وی افزود: «تئاتر در جامعه فرهنگ گفت‌وگو به وجود می‌آورد و در موقعیتی قرارگرفته‌ایم که به این گفت‌وگو نیاز داریم.در زمان کنونی شهر به ابعاد جدیدی رسیده که تبلیغ و شیوه‌های رساندن حرف‌ها به مردم عوض‌شده است و حالا شیوه آن هنر است. تعداد سالن‌های تئاتر در سه سال اخیر به دو برابر و نیم‌رسیده و تعداد سینماها هم به همت شهرداری زیاد شده است. اگر در شهری سینما، تئاتر و گالری نداشته باشیم، فقر فرهنگی ما را نسبت به جهان نشان می‌دهد.»

 این بازیگر با اشاره به خیل گسترده فارغ‌التحصیلان تئاتر ادامه داد: «در سال، هزار نفر فارغ‌التحصیل تئاتر داریم یعنی هرسال یک لشگر بیکار به جامعه افزوده می‌شود و مسئله این است که این نیروی کار بلد چطور باید مورداستفاده قرار بگیرند.» وی یکی از راهکارهای این مسئله را رفتن هنرمندان به میان مردم و استفاده از فضاهای عمومی دانست و تصریح کرد که این راهکار نیاز به طراحی سازوکار مناسب قانونی دارد.این هنرمند تئاتر و سینما که مدتی است پویش ملی «من صدای آب هستم» را راه‌اندازی کرده است، در ادامه به انگیزه‌ها و نیازی که برای راه‌اندازی این کمپین احساس کرده پرداخت و آن را یک مسئولیت اجتماعی برای همه آحاد مردم دانست.