گریزی به خاطرات جاودان پینک فلوید در نمایشگاه لندن

30 ارديبهشت 1396

پینک فلوید چیزی بیش از یک گروه موسیقی ساده بود

پینک فلوید بدون شک یکی از اثرگذارترین گروه‌های موسیقی است که جاودانگی‌اش فراتر از چندین نسل بوده است. نمایشگاهی در لندن نگاهی به ۵۰ سال فعالیت پرفرازونشیب این گروه داشته و آثاری به‌یادماندنی را به نمایش گذاشته است.

پینک فلوید چیزی بیش از یک گروه موسیقی ساده بود. راجر واترز، نیک میسون، دیوید گیلمور و ریچارد رایت با خلق تأثیرگذارترین ملودی‌های تاریخ نه‌تنها انقلابی در موسیقی راک رقم زدند، بلکه ازنظر هنری هم استانداردها را جابه‌جا کردند. جلوه‌های بصری بی‌نظیر کنسرت‌ها، تصاویر روی جلد آلبوم‌ها و همچنین تکنولوژی نوآورانه ضبط صدا همه دست‌به‌دست هم دادند تا محبوبیت این گروه بریتانیایی فراتر از نسل‌ها برود. موزه ویکتوریا و آلبرت در شهر لندن حدود ۳۵۰ قطعه ازجمله عکس و کاور آلبوم مربوط به پنج دهه فعالیت این گروه را به نمایش گذاشته است. ازجمله این آثار این کله‌های بزرگی هستند که در اصل بخشی از اثر هنری بزرگ The Division Bell (ناقوس جدایی)، چهاردهمین آلبوم پینک فلوید، به شمار می‌روند. طراحی جلد این آلبوم را که در سال ۱۹۹۴ به بازار آمد، استورم تورجرسن، طراح گرافیک بریتانیایی بر عهده داشت.

تورجرسن همچنین طراحی کاور آلبوم «نیمه‌تاریک ماه» را هم انجام داد: یک منشور سه‌گوشه شکننده نور. این طرح نیز همانند این آلبوم در تاریخ موسیقی ماندگار شد. آبری پاول، شریک تورجرسن به یاد می‌آورد که ریچارد رایت (نوازنده کیبورد) به دنبال یک طرح بسیار ساده برای روی جلد آلبوم بود. او زمانی که در اوج ناامیدی مشغول ورق زدن یک کتاب فیزیک بود، به‌عکس یک منشور برخورد و فوراً خطاب به تورجرسن گفت: «خودشه!»

ایده یک خوک معلق بر فراز نیروگاه بترسی انگلیس متعلق به راجر واترز (نوازنده گیتار به یس) بود. گروه به همین منظور ساخت یک بالون به شکل خوک و به طول ۹ متر را سفارش داد. قرار شد تا این بالون که با گاز هلیوم پرشده بود پرفراز نیروگاه به پرواز درآورده شود و از آن تصویربرداری کنند. گروه می‌خواست تا برای طرح روی جلد آلبوم «حیوانات» تصویری واقعی و نه مونتاژ شده استفاده کند. در روز دوم عکس‌برداری ناگهان طناب‌هایی که خوک به آن وصل بود، پاره شدند و خوک هلیومی در ارتفاع شش هزار متری بر فراز لندن به پرواز درآمد. مسئولان فرودگاه هیترو مجبور شدند تا مسیر پروازها به این فرودگاه را برای جلوگیری از سانحه تغییر دهند. درنهایت هم عکس روی جلد آلبوم مونتاژی از تصاویر روز اول با ابرهایی بود که روز دوم در آسمان بودند. تصویری از خوکی که به مناسبت این نمایشگاه به پرواز درآمده است.

این عصایی است که با آن واترز، تورجرسن و سید برت در مدرسه کتک خوردند. همین عصا الهام‌بخش اجرای ترانه معروف «دیوار» بود. در طول اجرای زنده یک عروسک بادی بزرگ در هیبتی ترسناک درحالی‌که چنین عصایی در دست دارد، روی صحنه قد علم کرد. در ویدیوی این آهنگ هم معلم عصایی به همین شکل دست گرفته است. گفته می‌شود دیدن دوباره این عصا در نمایشگاه راجر واترز را به وجد آورده است.

در این نمایشگاه همچنین مدل شبیه‌سازی‌شده دیوار عظیمی دیده می‌شود که در طول کنسرت‌های زنده روی سن بالا می‌رفت و گروه را آرام‌آرام پشت خود مخفی می‌کرد. بالا رفتن این دیوار نوعی انتقال حس بیگانگی موجود در آلبوم و همچنین ابراز احساسات شخصی واترز در آن زمان بود. تور «دیوار» (۱۹۸۰ تا ۱۹۸۱) به دلیل هزینه زیاد تنها ۳۱ نمایش در چهار شهر (لس‌آنجلس، نیویورک، دورتموند و لندن) داشت.

راجر واترز پیش از آنکه به‌طورجدی وارد عرصه موسیقی شود، به تحصیل در رشته معماری پرداخت. در همین دوره بود که با نیک میسون و ریچارد رایت آشنا شد و گروه «سیگما ۶» را به راه انداخت. در سال ۱۹۶۵ سید برت نیز به این جمع پیوست و نام گروه به «پینک فلوید» تغییر کرد. راجر واترز در سال ۱۹۸۵ برای همیشه از پینک فلوید جدا شد. او پس از ترک گروه آلبوم‌های انفرادی متعددی منتشر کرد که ازلحاظ تجاری نتوانستند موفقیت‌های دوران پینک فلوید را تکرار کنند، اما با استقبال منتقدان موسیقی و طرفداران راک روبرو شدند.

گیتار الکتریک فندر تلکستر متعلق به دیوید گیلمور. آبری پاول، مدیر نوآوری این نمایشگاه اشیای به‌اصطلاح «زیرخاکی» زیادی را از گروه جمع‌آوری کرده تا در این نمایشگاه به نمایش بگذارد.

پینک فلوید پس از بیست سال سکوت، در سال ۲۰۱۴ آلبومی را به نام «رودخانه بی‌پایان» به بازار داد. دیوید گیلمور و نیک میسون، اعضای باقیمانده گروه برای این آلبوم از قطعاتی استفاده کردند که پیش‌تر در آلبوم ناقوس جدایی استفاده‌نشده بود. رودخانه بی‌پایان به ریچارد رایت عضو دیگر گروه تقدیم شده که در سال ۲۰۰۸ درگذشت. راجر واترز در تنظیم و انتشار این آلبوم نقشی ایفا نکرد.

پروژکتوری که گروه در کنسرت‌های اولیه‌شان در دهه ۱۹۶۰ میلادی استفاده می‌کردند.

نمایشگاه «بقایای فانی پینک فلوید» (The Mortal Remains of Pink Floyd) تا روز اول اکتبر در لندن برپاست.