جایزه ادبی «من بوکر» در سال 2016 برای نخستین بار به یک آمریکایی اهدا شد

پل بیتی، این جایزه را برای کتاب «آدم‌فروش» به خانه برد؛ اثری که نگاهی طنز به مسائل نژادی در آمریکا دارد.

 طنز بیتی معمولاً با طنز هوشمندانه مارک توآین نویسنده مشهور آمریکایی مقایسه می‌شود. او در کتاب «آدم‌فروش»، با طنزی تلخ در نژادپرستی و نابرابری‌های اقتصادی که گریبان گیر جامعه آمریکاست کندوکاو می‌کند.

«آدم‌فروش» روایتگر قصه، یک کشاورز سیاه‌پوست است که در شهری کوچک در حومه لس‌آنجلس زندگی می‌کند. پدرش که او را به‌تنهایی بزرگ کرده، جامعه‌شناس است و همواره از او در مطالعات روان‌شناختی که در رابطه با مسائل نژادی در آمریکا داشته، استفاده می‌کرده است.زمانی که پدر پل بیتی پشت چراغ‌قرمز به دست پلیس کشته می‌شود، او تصمیم می‌گیرد خودش دست به آزمایش و مطالعه در رابطه با مسائل نژادی بزند؛ اقدامی که درنهایت او را با دیوان عالی روبرو می‌کند. پل بیتی که در نیویورک زندگی می‌کند از نویسنده‌هایی چون جرج اورول و کرت ونه گات الهام می‌گیرد. او نخستین رمان خود را در سال ۱۹۹۶ منتشر کرد و پس‌ازآن دو رمان دیگر را در سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۸ روانه بازار کرد. چیزی که بیشتر آثارش را به هم پیوند می‌زند، هویت نژادی، عواطف انسانی و ناتوانی بشر در گریز از تاریخ است.

در کتاب «آدم‌فروش»، این مضامین به شیوه‌ای اغراق‌آمیز پیش چشم مخاطب گذاشته می‌شوند. برخی از این کتاب بابت زبان تند و به سخره گرفتن جنبش حقوق مدنی سیاه‌پوستان آمریکا انتقاد می‌کنند. ولی طنز نوشته‌های بیتی و جلوه دادن مسائل نژادی به شیوه‌ای اغراق‌آمیز به دل اعضای هیئت‌داوران جایزه من بوکر نشست و هر پنج نفر در مورد اهدای این جایزه به پل بیتی با یکدیگر هم‌نظر بودند. بیتی در نشست خبری مراسم اهدای جوایز من بوکر گفت، «برایم مهم است که مردم از من چه برداشتی داشته باشند.»

پنج عضو هیئت‌داوران جایزه من بوکر موظف هستند به مدت شش ماه، روزی یک کتاب بخوانند و در مورد برنده این جایزه پنجاه‌هزار پوندی تصمیم بگیرند. اعضای هیئت‌داوران امسال، شامل سه بریتانیایی، دو آمریکایی و یک کاندایی بود.جایزه من بوکر، سال‌ها، تنها به نویسنده‌هایی از بریتانیا و کشورهای هم‌سود آن تعلق می‌گرفت اما سه سال است که پذیرای ملیت‌های دیگر نیز بوده و شرطی که دارد این است که اثر به زبان انگلیسی و در بریتانیا منتشرشده باشد. یکی دیگر از نامزدهای آمریکایی جایزه من بوکر امسال، آتوسا مشفق بود که از پدری ایرانی و مادری کروات در آمریکا متولدشده است. او با کتاب «آیلین» در فهرست نامزدهای جایزه من بوکر قرار گرفت. شش نامزد نهایی من بوکر، از میان صد و پنجاه‌وپنج رمان انتخاب شدند. در میان نامزدهای امسال، سه نویسنده زن و سه نویسنده مرد بودند. از برنده‌های پیشین جایزه من بوکر می‌توان به مارگارت آتوود و هیلاری منتل اشاره کرد. برنده سال ۲۰۱۵، مارلون جیمز، نویسنده جامائیکایی بود که برای رمان «تاریخچه هفت قتل» این جایزه را گرفت؛ داستانی جنایی پیرامون ماجراهای مربوط به تلاش برای ترور باب مارلی، ستاره موسیقی رِگی در اواخر دهه هفتاد میلادی. کتاب‌هایی که جایزه من بوکر را دریافت می‌کنند، معمولاً به فهرست پرفروش‌ترین کتاب‌ها در عرصه ادبیات انگلیسی‌زبان راه پیدا می‌کنند. 

پل بیتی، جایزه‌اش را در مراسمی در بریتانیا از دست کامیلا، دوشس کورنوال گرفت.