به بهانه درگذشت رابرت مایلز، اسطوره موسیقی ترنس

26 تیر 1396
رابرت مایلز رابرت مایلز

پیشگام موسیقی ترنس

برای کسانی که در دهه نود میلادی موسیقی ترنس را کشف کردند، رابرت مایلز یک اسطوره بود، او در واقع یکی از پیشگامان و مشهورترین آهنگسازان این سبک تازه در آن دهه بود که اخیرا درگذشت.

آهنگ «بچه‌ها» (Children) که بعداً در نخستین آلبوم او به نام «سرزمین رؤیا» نیز منتشر شد یکی از مشهورترین و نخستین آهنگ‌های ترنس و الکترونیک است که با فرم بصری خاصش تا مدتها در ذهن مخاطب باقی می‌ماند. او که مدتها ساکن جزیره ایبیزا در شرق اسپانیا بود پس از نبردی طولانی با سرطان که از همگان مخفی نگه داشته بود درگذشت. این خبر در حالی منتشر شد که گفته می‌شد قرار است رابرت مایلز پس از مدتها، کار روی آلبوم تازه خود را آغاز کند.

رابرت مایلز در سال ۱۹۶۹ در کانتون نوشاتل در غرب سوئیس از والدین مهاجر ایتالیایی متولد شد. از همان سالهای نخست به موسیقی و به ویژه موسیقی الکترونیک علاقه‌مند شد که آن روزها با گروه‌های راک الکترونیک و پراگرسیو چون پینک فلوید، مایک اولدفیلد و آلن پارسنز پروجکت شناخته می‌شد. مایلز پس از بازگشت والدینش به فریولی، شهرکی کوچک در ایتالیا به نواختن پیانو پرداخت. پس از آن به عنوان دی‌جی در کلوب ها و رادیوها به کار پرداخت و با پس اندازش یک ایستگاه رادیویی و استودیوی ضبط موسیقی تأسیس کرد.

در سال ۱۹۹۴ او آهنگ «بچه‌ها» را با استفاده از گیتار و افکت‌های سینتی سایزر ساخت و به آن یک تم پیانو نیز افزود که به عنوان یکی از شناخته شده ترین آهنگ‌های سبک ترنس و چیل اوت نامیده شده و به شهرت بسیار رسید، پس از عرضه آن در سال ۱۹۹۵ در طی دو هفته ۳۵۰ هزار نسخه از آن در تمام اروپا به فروش رسید.

‫«بچه‌ها» آهنگی است که در ویدئوکلیپ رنگ پریده‌اش دختر خردسالی از درون خودرویی در حال حرکت به تماشای جهان خارج از پنجره صندلی عقبی نشسته؛ تصویری که خیلی‌ها آن را تجربه کرده‌اند. «بچه‌ها» نخستین آهنگ ترنسی بود که سه هفته پیاپی در جدول صد آهنگ برتر هفته اروپا جای نخست را داشت و تا سال ۱۹۹۷ بیش از پنج میلیون نسخه از آن در سراسر جهان به فروش رسید و جایزه موسیقی بریتانیا (Brit Awards) را در کنار بسیاری دیگر از جوایز موسیقی در جهان از آن خود کرد.

آهنگ‌های بعدی او «افسانه» (که اجرای متفاوتی است از «بچه‌ها» و در فیلم «برای همیشه» نیز از آن استفاده شده بود) و «یک و یک» نیز به چنان شهرتی رسیدند که صدها ریمیکس از آنها توسط دی جی‌های مختلف اجرا شد.

چهارمین آهنگ مشهور او که بعداً در آلبوم ۲۳ ای‌ام نیز جای گرفت، «آزادی» بود. ویدئوکلیپ این آهنگ که با تحسین منتقدان موسیقی روبرو شد فضایی ۱۹۸۴ گونه دارد که بی شباهت به ترانه «آجری دیگر در دیوار» پینک فلوید نیست. پس از موفقیت آلبوم سومش، او باردیگر دست به نوآوری تازه‌ای زد و با تلفیق جز، دیپ هاس و موسیقی الکترونیک با همکاری گرتو نوازنده سازهای ضربی هندی تبار مشهور، آلبوم مایلز-گرتو را ارائه کرد.

با موفقیت‌های پیاپی مایلز، در سال ۲۰۱۱ کمپانی سالت تولید و پخش آلبوم پنجم او را برعهده گرفت که در آن از نوازنده‌های مشهور استفاده کرده بود و تلفیقی از موسیقی الکترونیک و پراگرسیو راک بود که با موسیقی جز تحت تأثیر مایلز دیویس آمیخته شده بود. در پایان سال ۲۰۱۲ مایلز به ایبیزا رفت و رادیو اف ام و آنلاین «اپن لب» را راه انداخت که در آن به نوآوری، فرهنگ، رسانه‌ها، هنر و البته موسیقی آلترناتیو می‌پرداخت‪.

رابرت مایلز در مصاحبه‌ای گفته بود از آنجا که موسیقی کلاب بدل به جریان اصلی شده، می‌خواهد توان خود را برای خلق موسیقی تلفیقی و آلترناتیو بگذارد و به دیگران به ویژه کودکان این امکان را برای نوآوری و خلق آثار متفاوت و مخالف جریان اصلی بدهد. وی امیدوار بود که اینترنت امکان پخش موسیقی الکترونیک زیرزمینی، هنری و خلاقانه را بیش از پیش فراهم آورد، مخاطبان بیشتری را با توجه به گسترش امکانات آن به دست آورد و رسانه‌ها را در سالهای آینده باز هم بیشتر دستخوش دگردیسی کند.

رابرت مایلز خود از آهنگسازانی بود که با ظهور اینترنت رشد کرد، آهنگ‌های او روی شبکه‌های اجتماعی از جمله یوتیوب بیش از دهها میلیون بازدید کننده داشته است و از این طریق با مخاطب ارتباط برقرار می‌کرد. موسیقی ترنس که می‌توان گفت رابرت مایلز نقش بسزایی در معرفی آن به جهان داشت، در اوایل دهه نود ظهور کرد و به خاطر ریتم، تمپو و ضرباهنگش مخاطب را با خود همراه می‌سازد. ترنس با ریتم درونی بدن و تقریباً ضربان قلب همنواست به نوعی حالت رضایت و خلسه و بروز هیجانات مختلف از سرخوشی تا آرامش و یا آرمیدگی می‌انجامد و گاه برخی از روانشناسان بالینی آن را برای آرمیدگی توصیه کرده‌اند.

محبوبیت موسیقی ترنس در سالهای بعد منجر به رشد یا شکوفایی خرده گونه‌ها و یا گونه‌های تازه در موسیقی الکترونیک شد که از محبوب‌ترین آن‌ها می‌توان به دیپ هاس اشاره کرد که اغلب شاد و مهیج است.

دوستداران موسیقی رابرت مایلز و همچنین آهنگسازان سبک‌های مختلف در شبکه‌های اجتماعی از مرگ ناگهانی رابرت مایلز ابراز حیرت و تأثر کرده‌اند و همچون بوی جورج و آرمین ون بورن او را استعدادی ناب در زمینه موسیقی تلفیقی دانسته‌اند که مرگش پس از 9 ماه مبارزه پنهان نگه داشته شده با سرطان همچون آثارش غریب و غیرمنتظره بود.